نگاهى به تفسير الميزان

تفسير شريف الميزان، مجموعه درس هاى علاّمه سيدمحمدحسين طباطبائى (م. 1402 هـ . ق.) است كه در حوزه علميه قم براى طلاّب و فضلاى علوم دينى تدريس كرده و سپس به درخواست شاگردانشان، جمع آورى و به زيور طبع آراسته اند. اولين مجلّد الميزان در سال 1334 و آخرين مجلّد آن در سال 1351 هـ . ش. منتشر گرديد.[1]

   گرچه مرحوم علاّمه در ديگر علوم و فنون اسلامى نيز تبحّر داشته، بيش ترين شهرت و آوازه ايشان از ناحيه تفسير الميزان است كه به اعتراف اهل فن، از جمله تفاسير ممتاز شيعه به شمار مى آيد; پس از تفسير تبيان شيخ طوسى و مجمع البيان طبرسى، بزرگ ترين و جامع ترين تفسير شيعى است و از نظر اعتبار و اتقان علمى و روش تفسيرى، تفسيرى كم نظير، بلكه منحصر به فرد مى باشد. ويژگى مهم اين تفسير به كارگيرى روش تفسير قرآن به قرآن است.[2] وى اين روش را ملهم از اهل بيت(عليهم السلام)دانسته، مى فرمايد:

روشى كه در روايات بدان ترغيب شده، همان تفسير از طريق قرآن است و آنچه از آن نهى شده، تفسير از غير طريق قرآن است. پس تنها روش مورد قبول در تفسير قرآن، استمداد از قرآن جهت فهم معانى آيات قرآن و تفسير آيه به آيه مى باشد. اين روش در صورتى مورد قبول خواهد بود كه بر اساس تفحّص و جستوجوى كافى در روايات منقول از پيامبر(صلى الله عليه وآله) و ائمه(عليهم السلام) به عمل آمده، پس از تحصيل ذوق و معلومات برگرفته از آن ها به تفسير اشتغال ورزيد.[3]