است كلمه از اطلاق افتاده و ديگر تاب و قابليت دلالت بر همه افراد و آحاد بشر را ندارد .
همين جا لازم است گفته شود هر وقت در جمله اى كلمه مطلق
بيايد و حكمى بر آن بار شود , كليه مصاديق خود را در بر مى گيرد و از اين
حيث با عام شباهت دارد . با اين همه بين عام و مطلق تفاوت محسوسى
وجود دارد كه ذيلا به بيان آن خواهيم پرداخت .
الف ) تفاوت عام و مطلق :
همانگونه كه قبلا گفته شد بين عام و مطلق شباهت وجود دارد .
مثلا لفظ مطلق بر كليه مصاديق و افراد خود دلالت مى كند و عام هم بهمين
صورت عمل مى كند . براى روشن شدن اين شباهت از هر يك مثالى مىآوريم :
عام همه علماء را احترام كنيد .
مطلق عالم را احترام كنيد .
در دو مثال بالا ظاهرا اختلافى وجود ندارد ولى از نظر قواعد اصول ,
عام و مطلق متعلق به دو مبحث جداگانه است و قواعد و احكام جداگانه خود
را دارد .
مثلا در اصل چهارم قانونى اساسى جمهورى اسلامى ايران نيز كه بدست
نويسندگان اصول شناس تدوين يافته , عام و مطلق و عموم و اطلاق به صورت
جداگانه مورد استعمال واقع شده است [1] .
[1]) اصل چهارم قانون اساسى[ : ( كليه قوانين و مقررات مدنى ,
جزايى , مالى , اقتصادى , ادارى , فرهنگى , نظامى و سياسى و غير اينها
بايد بر اساس موازين