14 مطلق و مقيد :

مطلق لفظى است كه قابليت دلالت داشته باشد بر تمام افرادى كه تحت آن لفظ مى توانند قرار گيرند .

توضيح بيشتر در مورد اين تعريف ضرورى است , گاهى لفظى بدون اعراض و مشخصاتى كه ممكن است بر آن عارض گردد در نظر گرفته مى شود مانند كلمه انسان , كه كل حيوانات ناطق را قطع نظر از رنگ , نژاد , مليت و ساير صفات و شرايط و اعراضى كه ممكن است بر آن بار شود در بر مى گيرد . در اين حالت كه كلمه آزاد از هر گونه قيدى آورده مى شود در اصطلاح اصول مطلق است , و هر گونه قيد و صفت و عارض ديگرى كه به نحوى از انحاء اين اطلاق را محدود سازد , تقييد و آن كلمه و لفظ در اصطلاح مقيد ناميده مى شود .

در مثال بالا به لفظ مطلق و بى قيد[ ( انسان]( كه قطع نظر از تفاوتهاى نژادى و رنگى و ملى براى مجموعه افراد بشر استعمال مى شود هرگونه قيد و صفت و كلا عارضه اى اضافه شود مطلق انسان را مقيد مى كند , مانند انسان سفيد , با آمدن سفيد كه صفت بعضى از انسانها