د ) آيا عام پس از ورود مخصص مجاز مى شود ؟

در بحث حقيقت و مجاز ديديم هرگاه لفظ در ما وضع له خود بكار رود حقيقت , و در غير ما وضع له مجاز است .

در مورد وضعيت عام , از اين حيث يعنى حقيقت و مجاز بودن پس از ورود مخصص , بين علماى اصول اختلاف نظر است . گروهى مى گويند عام پس از ورود مخصص مجاز مى شود . و استدلال مى كنند كه مثلا در جمله همه دانشمندان را احترام كنيد مگر دانشمندان فاسق را , پس از ورود مخصص يعنى[ ( مگر دانشمندان فاسق را]( در واقع دايره شمول[ ( همه دانشمندان]( محدود شده , پس اگر[ ( همه دانشمندان]( قبل از ورود مخصص حقيقت در عموم باشد , پس از