« وَنَفْسِى بِخِيَانَتِهَا وَمِطَالِى »

وَنَفْسِى بِخِيَانَتِهَا وَمِطَالِى

« و نفس من به سبب خيانت هايش مرا فريب داد

و نيز امروز و فردا كردنم به من نيرنگ زد » .

نفس ، موجودى است كه درك حقيقتش يا بسيار سخت ، و يا غير ممكن است ; ولى شناخت آثارش كه در قرآن و روايات به آن اشاره شده كار دشوارى نيست .

نفس را اگر در دايره ى تربيت و تزكيه قرار ندهند دچار چموشى و آلوده به هوا و هوس مى شود و ارتكاب و انجام هر گناهى را بسيار آسان مى سازد .

« هوا » در وضع لغوى به معناى : « سقوط از بالا به پايين و هلاكت در مسير غلطى است كه انسان پيش گرفته » ، و به معناى : « محبت مفرط به امور مادى يا معنوى » است .

« هوس » در وضع لغوى به معناى : « شكستن ، فساد و افتادن در سرگردانى و حيرت » است .

« هوس » در اصطلاح علم النفس : « حركت اضطراب انگيزى است كه در نفس انسان به موضوعى حادث شده است و شخص هوسناك را آرام نمى گذارد . مانند : حبّ ، بغض ، كينه ، خشم ، نفرت » .