1 ـ گناه و معصيت

گفته اند : منظور از « بلاء » ، گناه و معصيت است كه از اعظم بلاها و بزرگ ترين بيمارى هاست . گناه و معصيت بيمارى خطرناكى است كه اگر انسان با توبه و انابه و بازگشت به خدا و جبران گذشته ، به وسيله ى عمل صالح ، آن را معالجه نكند سبب مرگ قلب مى شود و وقتى قلب بميرد ، رابطه ى انسان با خدا و قيامت قطع مى شود ، و قطع رابطه ى با خدا و قيامت ، آدمى را دچار شقاوت ابدى و محروم از رحمت خدا مى كند .

امام سجاد (عليه السلام) در ابتداى مناجات تائبان به اين حقيقت اشاره فرموده كه :

أمَاتَ قَلبِى عَظيمُ جِنايَتى .

« جنايت بزرگ من ، كه همانا گناهكارى من است ، قلبم را ميرانده است » .

از ابوذر پرسيدند : به كدام بيمارى دچارى ؟ پاسخ داد : گرفتار بيمارى گناهم .

پرسش و پاسخى بسيار مهم

امين الاسلام طبرسى در تفسير باعظمت « مجمع البيان » ، در مقدمه ى توضيح سوره ى واقعه روايت مى كند : عثمان بن عفان از عبداللّه بن مسعود در مرضى كه سبب مرگ او شد عيادت كرد ، به عبدالله گفت : از چه چيز شكايت دارى ؟ گفت : گناهانم . گفت : به چه چيز اشتها دارى ؟ گفت : رحمت پروردگارم . گفت : طبيبى را براى عيادتت نخوانم ؟ گفت : طبيب ، مرا بيمار كرده است . گفت : مى خواهى حقوق تو را از بيت المال بپردازم ؟ گفت : زمانى كه به آن نيازمند بودم نپرداختى ، اكنون كه به آن احتياجى ندارم مى خواهى بپردازى ! گفت : بگذار بپردازم تا براى دخترانت باشد . گفت : دخترانم به آن نيازى ندارند ، به آنان گفته ام سوره ى واقعه