مشترى گفته است هر وقت توانستى پول زمين را بپرداز. در اين صورت هم معامله باطل است. بلى اگر معامله نقد واقع شده و لازم بوده است كه مشترى پول را نقد بپردازد و نپرداخته است گرچه مرتكب خلاف شده ولى معامله باطل نيست. و در اين فرض شما حق مطالبه بقيه پول زمين را داريد ولى نمى‌توانيد زمين را به كسى بفروشيد و اگر اختلاف وجود دارد به دادگاه مراجعه شود.

س 398- گاهى اوقات با چك مدت‌دار معامله‌اى صورت مى‌گيرد، بعد از مدتى خريدار مراجعه مى‌كند و تقاضاى كم يا زياد كردن تاريخ چك را مى‌كند، فروشنده طبق نرخ بازار مبلغ چك را تغيير مى‌دهد، آيا صحيح است؟

ج- بعد از تحقق معامله، كم كردن تاريخ و پرداخت پول كمتر به عنوان تنزيل مانعى ندارد. ولى افزودن تاريخ با افزايش چك ربا محسوب مى‌شود و حرام است.

س 399- اين جانب منزل خود را فروختم و هنگام معامله با خريدار شرط كردم كه ماليات دولتى و هزينه دفتر ثبت اسناد بر عهده خريدار باشد و او قبول كرد، در زمان معامله، ماليات و هزينه دفتر هفت درصد بود ولى در زمان انتقال سند و رسمى شدن معامله ماليات و هزينه افزايش يافت، آيا تفاوت و اضافه، طبق شرط ضمن عقد معامله، بر عهده خريدار است يا بر عهده طرفين يا بر عهده اين جانب است؟

ج- در فرض سؤال كه در ضمن عقد بيع شرط شده كه ماليات و هزينه بر عهده خريدار باشد، تمام هزينه و ماليات بر عهده خريدار است و افزايش مبلغ تأثيرى در آن ندارد مگر آنكه شرط اين چنين باشد كه هزينه زمان معامله به عهده خريدار است كه در اين صورت زائد بر آن به عهده‌