به وطن برگردد و نمى‌تواند اعمال حج بجا آورد، يا وقت وقوف گذشته و او را محرم كرده‌اند، يا محرم كرده‌اند ولى براى وقوف نبرده‌اند، تكليف چيست؟

ج- چنانچه بيمار را محرم نكرده‌اند وظيفه‌اى ندارد و الّا بايد به وظيفه محصور عمل كند و در هر صورت چنانچه حج بر او مستقر بوده بايد حج را بعداً انجام دهد.

س 316- شخص محرمى در عمره مفرده پس از ورود به مكه معظّمه بيمار مى‌شود و نمى‌تواند طواف و سعى انجام بدهد، لذا يكى از دوستانش نيابتاً اعمال عمره مفرده را از طواف و نماز و سعى از جانب او انجام مى‌دهد و به ايران بازمى‌گردند. آيا از احرام خارج شده است؟ با توجه به اينكه از نظر مقرّرات دولتى امكان بازگشت به مكه وجود ندارد، تكليف او چيست؟

ج- در فرض سؤال، چنانچه مقدور نبوده كه خود بيمار را طواف و سعى بدهند يا مشقت غير قابل تحمل داشته و دوست ايشان با استنابه از وى اعمال عمره او را نيابتاً انجام داده و پس از آن خود بيمار تقصير كرده باشد، از احرام خارج شده است.

س 317- شخصى اعمال عمره تمتّع را به پايان برده و اكنون نمى‌تواند حج تمتع بجا آورد، مثلًا براى خدمت به حجاج از سوى سازمان حج و زيارت به حج آمده و اكنون سازمان مذكور او را مأمور كرده كه در مكه بماند، وظيفه‌اش چيست؟

ج- فعلًا محل است و تكليفى ندارد و به مأموريت خود ادامه دهد.