س 55- قبرستانى قديمى وجود دارد كه ديگر كسى را آنجا دفن نمى‌كنند، آيا جايز است آنجا مسجد بنا كنند؟ و بر فرض اينكه مسجدى روى آن ساخته باشند، آيا نماز خواندن در آن صحيح است؟

ج- اگر محرز باشد كه قبرستان، وقف دفن اموات شده است، ساختن مسجد در آنجا جايز نيست و بر فرض هم كه ساختمانى به اسم مسجد روى آن بسازند مسجد نمى‌شود و احكام مسجد را پيدا نمى‌كند، ولى نماز خواندن در آن مانعى ندارد و باطل نمى‌باشد، اما ثواب نماز در مسجد را ندارد.

س 56- شخصى در ملك خودش مسجدى بنا كرده و بيشتر مخارج ساختمانى آن را متحمل شده و توليت آن را با خودش قرار داده است.

شخصى كه به نظر او صلاحيت ندارد، بدون اجازه او در آن مسجد اقامه جماعت مى‌كند، نماز چنين امام و مأمومينى كه با او نماز مى‌خوانند چه حكمى دارد؟ و آيا بانى و متولى مسجد مى‌تواند از امامت او جلوگيرى كند و ديگرى را بياورد؟

ج- چنانچه مأمومين امام جماعت را عادل بدانند و به او اقتدا كنند، نمازشان صحيح است و امامت و نماز خواندن در مسجد نيازى به اذن بانى مسجد ندارد و هيچ كس حق ممانعت از اقامه نماز در مسجد را ندارد، امام جماعت باشد يا غير امام.

س 57- شخصى چند سال قبل مسجدى در زمين خود ساخته و در آن نماز جماعت و غيره انجام شده است، فعلًا جمعيت زياد شده و مسجد نياز به توسعه دارد، ولى بانى اوليه كه خود را متولى مسجد مى‌داند ممانعت مى‌كند و مى‌گويد: چون سند زمين مسجد به نام من است اجازه نمى‌دهم، آيا شرعاً