مسأله دوم ملاك تمايز علوم‌

مسأله تعدّد و تغاير علوم، امرى بديهى و غير قابل انكار است ولى آيا ملاك تمايز علوم چيست؟ يعنى چه چيزى باعث تمايز علوم و جدا شدن آنها از يكديگر است؟ در اين زمينه نظرياتى وجود دارد:

1- نظريه مشهور

مشهور معتقدند: تمايز علوم به‌ تمايز موضوعات‌ است. [1] در عبارت مشهور دو احتمال وجود دارد: احتمال اوّل: مراد اين باشد كه موضوع هر علمى- كه قدر جامع بين موضوعات مسائل آن علم مى‌باشد- آن علم را از علوم ديگر جدا مى‌كند، مثلًا همين‌كه موضوع‌

[1]- قد اشتهر أنّ تمايز العلوم بعضها عن بعض بتمايز الموضوعات. محاضرات في أُصول الفقه، ج 1، ص 25.