نمىباشد. زيرا «حجّةٌ» همراه با تنوين نكره است و به معناى «أحد
الحجج» و داراى ابهام است و تعيّن ندارد و براى ما روشن نيست.
2- تعريف علم اصول:
براى علم اصول، تعاريفى ذكر كردهاند:
مشهور معتقدند: علم اصول، علم به قواعد
ممهَّده براى استنباط احكام شرعى است. مرحوم آخوند،
عقيده دارد تعريف مشهور «ظنّ انسدادى بنا بر حكومت» و «اصول عمليه جارى در شبهات
حكميه» را شامل نمىشود. لذا در تعريف علم اصول فرموده است: «الأولى تعريفه بأنّه
صِناعة يعرف بها القواعد التي يمكن أن تقع في طريق استنباط الأحكام أو التي ينتهى
إليها في مقام العمل». تعريف مرحوم آخوند، مورد اشكال بزرگانى چون محقق اصفهانى رحمه الله، مرحوم نائينى و امام خمينى رحمه الله واقع شده است. بر
اين اساس، محقق نائينى رحمه الله در تعريف علم اصول
فرموده است: «علم اصول، علم به كبرياتى است كه اگر صغريات را به آنها ضميمه كنيم،
حكم كلّى الهى استنتاج مىشود». يكى از اشكالات وارد بر
تعريف مرحوم نائينى اين است كه اين تعريف، شامل بعضى از قواعد فقهيه نيز مىشود. محقق عراقى رحمه الله در تعريف علم اصول
فرموده است: قواعد اصولى قواعدى هستند كه يكى از خصوصيات زير را- به طريق منع
خلو- دارا باشند: 1- راه را براى تشخيص حكم باز مىكنند. 2- وظيفه عملى مكلّف را
مشخص مىكنند. 3- كيفيت تعلّق حكم به موضوع خود را مشخص مىكنند.