مسأله پنجم تمايز مسائل اصولى از قواعد فقهى‌

در موارد زيادى براى ما اين مشكل پيش مى‌آيد كه فلان مسئله- كه به‌صورت قاعده كلّى است- آيا مسأله اصولى است يا قاعده فقهى؟ در ارتباط با ملاك تمايز مسائل اصولى از قواعد فقهى، چهار نظريه مطرح است كه در ذيل به توضيح آنها مى‌پردازيم:

نظريه اوّل (نظريه محقّق نائينى رحمه الله)

كلام محقّق نائينى رحمه الله در اوايل اصول: نتيجه مسئله اصولى به عنوان يك حكم كلّى مطرح است و هيچ ربطى به احكام جزئيه ندارد اما قاعده فقهى، با وجود اينكه گاهى نتيجه آن به عنوان حكم كلّى است ولى مى‌توان در ارتباط با حكم جزئى نيز به آن تمسك كرد، يعنى متضمن حكم جزئى نيز مى‌باشد. [1]

[1]- فوائد الاصول، ج 1، ص 19 و أجود التقريرات، ج 1، ص 3