نام کتاب : آئين كيفرى اسلام نویسنده : ترابى شهرضايى، اكبر جلد : 1 صفحه : 539
دفن
مىگردد، ولى مرد نبايد بيش از حقوين دفن شود؛ يعنى وسط مرأة بالاتر از حقوين است
و لذا، احتمال اوّل در روايت ابوبصير از بين مىرود؛ زيرا، اگر ملاك وسط اندام
باشد، همان حقوين خواهد بود؛ و اين مخالف با روايت است؛ زيرا، مقابلهى بين مرد و
زن در روايت اقتضا مىكند كه وسط زن غير از حقوين او باشد. بنابراين، احتمال اوّل
در روايت قبل ساقط مىشود و وسط او موضعى بالاتر از حقوين خواهد بود.
آيا
مقصود از وسطى كه بالاى حقوين است، سينه و صدر است، همانگونه كه محقّق رحمه الله
در كتاب شرايع فرموده: «المرأة إلى
صدرها» [1] و يا مقصود از آن فوق حقوين و
پايينتر از سينه است كه امام راحل رحمه الله در
تحرير الوسيله فرموده: «والمرأة إلى وسطها فوق الحقوة تحت الصدر»؟ روايت از اين
نظر ابهام دارد، و در روايت سوم دقّت كنيم:
صحيحة
أبي مريم: ... ثمّ أمر بها بعد ذلك فحفر لها حفيرة في الرحبة وخاط عليها ثوباً
جديداً وأدخلها الحفيرة إلى الحقو وموضع الثديين.
[2] اين روايت به دو صورت نقل شده است: يكى همان نقل صاحب وسائل رحمه
الله كه در من لا يحضره القيه [3] نيز همين گونه است؛ و ديگرى نقل محدّث كاشانى رحمه الله در كتاب وافى- كتاب منضبطى بوده و
ايشان به نقل روايات با كمال دقّت پرداخته است- دارد: «أدخلها الحفيرة إلى الحقو
دون موضع الثديين»؛ صاحب جواهر رحمه الله نيز روايت را موافق با وافى نقل مىكند. [4] در اين روايت بايد مرتكب يك خلاف ظاهر
شد؛ زيرا، هريك از «موضع الثديين» و يا «دون موضع الثديين» با حقوين نمىسازد. چرا
كه بين حقو و موضع ثديين فاصلهى زيادى هست؛ زيرا، «حقو» عبارت از خاصره و لگن
خاصره است- همان مقدارى كه با ازار پوشيده مىشود.- از اين رو، بايد مسامحهاى در
نقل باشد. اگر دون موضع الثديين باشد، تسامحش كمتر است.