تنبيه چهارم‌

تنبيه چهارم‌جريان قاعده تجاوز و فراغ‌در مورد شكّ در صحّت اجزاء

الف- جريان قاعده تجاوز

تاكنون معلوم شد كه جريان قاعده تجاوز در شكّ در اصل وجود جزء- مانند شكّ در اصل وجود ركوع بعد از سجده، يا شكّ در اصل وجود قرائت بعد از ركوع- قطعى است و اشكالى ندارد. موردى كه اينك محلّ بحث است، اين مسأله است كه آيا اين قاعده در مورد شكّ در صحّت جزئى به سبب احتمال اختلال در شرائط آن جزء نيز جارى است يا نه؟ به عنوان مثال: شخص مكلّف در سجده‌ى نماز شكّ مى‌كند آيا ركوعى كه آورده صحيح است يا مثلًا به سبب عدم طمأنينه، باطل و فاسد است؟ آيا در چنين مواردى مى‌توان با تمسّك به اين قاعده، به صحّت آن حكم نمود؟

در پاسخ اين سؤال مى‌گوييم، در صورتى كه قاعده فراغ و تجاوز را يك‌