مقدّمه ناشر

بسم اللَّه الرحمن الرحيم‌

سپاس خداوندى را سزد كه انسان را آفريد و با چراغ عقل و شرع راه را بر او هموار كرد، با ارسال فرستادگانش بر او منّت نهاد و يارى‌اش داد؛ و با ارسال خاتم رسولان و جانشينى خاندانش كه درود بى‌پايان حق بر آنان باد، دينش را كامل نموده و نعمتش را به پايان رساند. به اميد آن روز كه دگربار بر مستضعفين منّت نهاده، دين خود را به صورت كامل‌در عرصه‌گيتى به‌نمايش درآورد وحكومت جهانى خليفه‌اش بر عالم سايه گستراند.

درياى علم را گستره‌اى است كه كرانه‌اى برايش متصوّر نيست و ژرفاى آن را حدّى محدود نمى‌كند؛ انديشه ديگران ما را از انديشيدن بى‌نياز نكرده و از دريافت‌هاى جديد مأيوس نمى‌دارد؛ آيندگان با آن كه از ذخائر علوم پيشينيان بهره گرفته‌اند، ولى گاه به نتايجى رسيده‌اند كه خود از ذخائر علوم براى نسل‌هاى آينده قرار گرفته است.

از جمله دانش‌هايى كه پس از علم به مبدأ از اهميّت بيشترى برخوردار است، علم فقه مى‌باشد؛ و با توجّه به اين كه از يك سو، هيچ عمل انسانى نيست مگر آن كه محكوم به يكى از احكام شرعى، اعمّ از تكليفى يا وضعى است؛ و از سوى ديگر، هر روز با مسائل نوينى روبرو هستيم كه سابقه‌اى در كتاب‌هاى فقهى پيشينيان نداشته است.

بايد به اين حقيقت اعتراف كرد كه فقه درياى بيكرانى است كه دسترسى به ساحل آن به راحتى ميسّر نيست.