نام کتاب : فرهنگ اصطلاحات منطقى نویسنده : خوانساری، محمد جلد : 1 صفحه : 61
تصور حقيقى
(- تصوّر
تامّ، ص 60) (- حدّ، ص 252).
تصوّر
مكتسب
تصورى كه
از تصورات ديگر بدست آيد. مانند تصور مربع و دايره و مثلث و زمين و ماه و خورشيد و
آهن و مس و آب و آتش ... مثلا تصور مربع از بهم پيوستن منتظم تصورات «شكل» و
«چهار» و «ضلع» و «مساوى» و «زاويه قائمه» بدست مىآيد.
و
بهمينسبب براى تعريف و شناساندن مربع مىگوئيم: «شكل چهار ضلعى محدود به چهار ضلع
مساوى و داراى زواياى قائم». (- تصور نظرى، تصور اكتسابى) (-/ تصور بيّن، تصور
بديهى، تصور ضرورى، تصور اوّلى).
«و مثال
تصور مكتسب شناختن حقيقت فرشته، و مثال تصديق مكتسب دانستن به يقين كه فرشته هست»
(اساس، ص 4).
تصوّر
ناقص
تصورى كه
تام نباشد يعنى مشتمل بر همه ذاتيات معرّف نباشد (-/ تصور تام) (- تصور تام، ص
60).
تضادّ
(- ص 64 و
65 و 70).
تضايف
(- ص 69).
تضمّن
(- دلالت
تضمن، ص 111).
تعارض
اختلاف دو
حكم يا دو قضيه با هم در صدق و كذب. اختلاف دو استدلال كه هريك به نتيجهاى نقيض
نتيجه استدلال ديگر منجر گردد «و باشد كه آن تعارض بحسب دو قوت مختلف بود، مانند
عقل و وهم تا [در اصل يا] بحسب عقل مثلا حكم كند به يك طرف و بحسب وهم حكم كند به
ديگر طرف ... كه [مثلا] بحسب عقل دانند كه در موضعى تاريك شدن از خطر خالى است و
به حسب وهم از آن خايف باشند» (اساس، 330).
تعريف
(- معرّف،
ص 251).
نام کتاب : فرهنگ اصطلاحات منطقى نویسنده : خوانساری، محمد جلد : 1 صفحه : 61