نام کتاب : فرهنگ اصطلاحات منطقى نویسنده : خوانساری، محمد جلد : 1 صفحه : 135
ص
صحيح
درست،
بىعيب، بىغلط، خالى از فساد.
(-/ فاسد،
خطا، غلط). «منطق قانونى است كه به آن فكر صحيح را از فاسد بدانند. و نسبت او با
رويّت چون نسبت عروض باشد با شعر» (درّة، ص 1).
صدق
مطابق
واقع بودن قضيه (-/ كذب).
صغرى
يكى از دو
مقدمه قياس. و آن مقدمهاى است كه اصغر يعنى موضوع مطلوب در آن بكار رفته باشد.
مانند قضيه «سقراط انسان است» در قياس ذيل:
سقراط
انسان است- هر انسانى فانى است- پس سقراط فانى است.
در
منطقهاى اسلامى نخست صغرى ذكر مىشود، و سپس كبرى. ولى در منطقهاى اروپائى ابتدا
كبرى را ذكر مىكنند و سپس صغرى را.
صغريات
جمع صغرى.
صناعات
خمس
پنج صناعت
كه عبارت است از برهان، جدل، سفسطه، خطابه، شعر.
موادّى كه
در هر يك از اين صناعات بكار مىرود، با موادّ صناعات ديگر متفاوت است. و از
اينرو ارزش نتايج آنها يكسان نيست: برهان مفيد يقين قاطع است، و جدل مفيد رأيى
مشهور يا مقتضى الزام، و
نام کتاب : فرهنگ اصطلاحات منطقى نویسنده : خوانساری، محمد جلد : 1 صفحه : 135