حمل مستقيم‌

(- حمل حقيقى، ص 102).

حمل مواطات‌

حملى كه در آن محمول عينا بر موضوع قابل حمل باشد. مانند حمل «ضاحك» و «ناطق» بر «انسان» در قضيه «انسان ضاحك است» و «انسان ناطق است».

حمل مواطات را حمل هو هو نيز گويند كه البته مقصود هو هويه در وجود خارجى است نه در مفهوم ذهنى.

در حمل مواطات بايد بين موضوع و محمول از وجهى مخالفت و غيريّت باشد، و از وجهى ديگر يگانگى و اتحاد. چه اگر بكل مغاير يكديگر باشند و از هرحيث بين آنها تباين باشد بر يكديگر قابل حمل نتوانند بود. چنانكه حمل فلز مثلا بر آب صحيح نيست. و اگر از هرحيث متحد و يكى باشند يعنى هم مفهوما يكى باشند و هم مصداقا، حمل مفيد علمى تازه نخواهد بود، مانند «انسان انسان است». (- حمل هو هو) (-/ حمل اشتقاق، حمل هو ذو هو).

حمل هو هو

(- حمل مواطات) (- حمل مواطات) (-/ حمل اشتقاق، حمل هو ذو هو).

حملى‌

(- حمليه- قضيه حمليه، ص 188) (-/ شرطى) «قضيه‌ها سه قسم است: يكى را حملى خوانند چنان‌كه گوئى مردم جانور است، يا مردم نيست جانور» (دانشنامه، ص 34).

حمليّه‌

(- حملى، قضيه حملى، قضيه حمليه) (- قضيه حمليه (-/ شرطيه).