در ميان مردم اشاعه و گسترش دهد. اين شرط، هر چند در تعاريف بدعت وارد نشده، ولى در حقيقت«بدعت» نهفته است، و قرائن زيادى بر آن گواهى مى دهد.

مثلاً در روايات از لزوم مبارزه با بدعت و بدعت گذار سخن به ميان آمده و اين امر، بيگمان نشان از اشاعه و رواج بدعت توسط افراد بدعت گذار دارد.

پيامبر گرامى (صلى الله عليه وآله وسلم)مى فرمايد: كسى كه در دين بدعت بگذارد، گناه گمراه شدگان بر ذمه اوست.[1]

اين روايت و امثال آنها، حاكى است كه انديشه تصرف، مادامى كه جنبه عملى به خود نگيرد و از خود انسان تجاوز نكند، حرام است ولى بدعت به شمار نمى رود .

با توجه به اين قيود سه گانه مى توانيم نيمرخى روشن از بدعت، ترسيم و مرزبندى كنيم.

تحريم بدعت در كتاب و سنت

بدعت، نوعى دخالت در شئون ربوبى است، زيرا كار «تقنين»، حق ويژه خداوند بوده و هر نوع مداخله در شئون ربوبى، در حكم تعدّى به حق الهى به شمار مى رود.گذشته از اين، نسبت دادن «عملى كه ريشه دينى ندارد» به خدا و پيامآورانش نوعى «افترا» است.

به خاطر همين دو جهت، قرآن بدعت را نكوهش مى كند. مثلاً: در