مقام نخست

داورى خرد عامى، در مورد تقليد

فرد عامى با دو مقدمه به اين نتيجه مى رسد كه بايد در امتثال احكام الهى به متخصص مراجعه كند.

1. خداوند بزرگ او را در پوشش يك سلسله تكاليف، اعم از واجبات و محرمات قرار داده و هرگز او را نسبت به تكاليف رها نكرده است.

2. رسيدن به احكام الهى دو راه دارد يا انسان به آنها قطع و يقين پيدا كند و يا اينكه به كسى كه در اين مسائل دانا و عالم است مراجعه كند.

راه نخست راه مشكلى است، تحصيل يقين براى يك فرد درس نخوانده يا ناآگاه از كتاب و سنت امكان پذير نيست بنابراين بايد به فرد دانشمند و عالم به احكام مراجعه كند. آنچه گفته شد نداى فطرت عامى است كه او را بر تقليد از مجتهد وادار مى سازد البته او در مسأله «لزوم تقليد از مجتهد» بايد اجتهاد كند و نمى تواند در اين مسأله مقلد مجتهد باشد چون تقليد در اين مسأله مستلزم دور است، زيرا بحث در اين است كه چرا بايد فرد عامى تقليد كند و دليل آن چيست؟ هر گاه در پاسخ گفته شود: چون مجتهد مى گويد عامى بايد تقليد كند در اين صورت دليل و مدّعى يكى