2. در گذشته گفتيم حتى اگر تقليد از ميّت جائز باشد ولى فقهاء شيعه عملا بر آن صحّه نگذاشته اند.

اين نيز نمى تواند در مسأله ما تأثير بگذارد زيرا فقهاء شيعه،بر تقليد ابتدائى از ميت صحّه نگذاشته اند نه بر بقاء بر تقليد ميت.

بلكه مى توان گفت عملاً بر بقاء ميت صحّه گذارده اند، چرا كسانى كه امامان(عليهم السلام) افراد را به آنها ارجاع داده اند مانند «محمدبن مسلم اسدى» يا «يونس بن عبدالرحمن» و يا «زكريا بن آدم» قول اين افراد براى كسانى كه به آنها مراجعه كرده بودند مطلقاً حجت بود و هرگز مرگ اين افراد در فكرمراجعين به آنان، اثر نمى گذاشت يعنى كسانى كه از اين افراد اخذ فتوا كرده بودند به همان فتوا عمل مى كردند هرچند اين افراد به رحمت خدا پيوسته بودند آنها هرگز فكر نمى كردند كه حجيت فتواى آنهامشروط به زنده بودن آنهابوده است.

خلاصه: اطلاق روايات ارجاعيه مى تواند دليل اجتهادى بر بقاء ميت باشد، زيرا اطلاق آنها هر دو حال را شامل است.

ملاك در جواز بقاء

با ملاحظه آنچه كه گفتيم كه اطلاق روايات ارجاعيه بلكه اطلاق آيات نيز هر دو حالت را در مى گيرد حالتى كه از او اخذ فتوا نموده و او زنده بوده و حالتى كه از دنيا رفته است، ولى اكنون بايد