سوره حم

اشاره

السجده در مکه نازل شده و پنجاه و چهار آیه است

نظری به سوره مبارکه

1- حم السجده (فصّلت) شصت و یکمین سوره است که بعد از سوره مؤمن در مکه نازل گردید، در ترتیب فعلی قرآن مجید سوره چهل یکم می‌باشد، به نظر می‌آید که در هفتم یا هشتم بعثت نازل شده باشد ولی تاریخ نزول آن درست معلوم نیست، در سوره مؤمن گفته شد که حوامیم، به ترتیب از مؤمن تا احقاف پشت سر هم نازل شده‌اند و چون همه با «حم» شروع می‌شوند به نظر می‌آید که مطالب سوره‌ها و مقتضای نزول، در همه یکی بوده است به استثنای سوره شوری که در آن لفظ «عسق» اضافه شده است.
2- عدد آیات آن در شمارش کوفی پنجاه و چهار، در حجازی پنجاه و سه و در بصری و شامی پنجاه و دو است. علّت این اختلاف آنست که در عدد کوفی «حم» به تنهایی یک آیه است، و نیز در کوفی و حجازی در عادٍ وَ ثَمُودَ ایستاده و آن را آیه سیزده قرار داده‌اند ولی قراء بصری و شامی تا «کافرون» یک آیه شمرده‌اند (مجمع البیان).
بارها گفته‌ایم: عدد کوفی به وسیله عاصم و ابو عبد الرحمن سلمی به حضرت ولی ذو الجلال امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه می‌رسد، و معتبر است [1].
عماد الدین بغدادی در تفسیر خازن نقل می‌کند که این سوره دارای هفتصد