طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) - سراج جوزجانی، منهاج الدین

نام کتاب : طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) نویسنده : سراج جوزجانی، منهاج الدین جلد : 2 صفحه : 312

درخشان باشد [1] مورخين اسلامي هم در شرح اسم جمشيد تفاصيلي دارند كه از ان جمله ابو الفدا گويد: جم بمعني قمر و شيد بمعني شعاع است، پس جمشيد (شعاع قمر) معني ميدهد [2] از مورخين اسلامي ابن اثير، و ابن مسكويه و صاحب مجمل تماما به نيكوئي اين شاه قايل‌اند، در مجمل گويد: آن نيكوئي و روشنائي كه از وي تافتي جمشيد گفتندش، و شيد روشني باشد [3] و در جاي ديگر گويد كه شيد يعني خور [4] پس شايد همان كلمه اوستائي خشئت بمرور زمان (شيد) گرديده باشد، زيرا طوري كه مورخين دوره اسلامي نگاشته‌اند، معني قديم آن بجا مانده، و تنها شكل ظاهري كلمه رنگ نوي گرفته است، اما اسم پدر جمشيد طوري كه در بالا ذكر رفت در اوستا ويوهونت آمده كه بعدها ويونگهوت، ويوانهان، ويونگهان، و بالاخر معرب آن ويونجهان است، البيروني نسب جمشيد را چنين نوشته: جمشيد بن ويجهان بن اينكهد بن اوشهنگ بن افراواك بن سيامك بن ميشي [5] مؤلف تاريخ سيستان پدر جمشيد را نونجهان [6] و مؤلف مجمل ويجهان [7] و مسعودي انو جهان [8] نگاشته است. بهر صورت اين اسماء تحريفاتي است از اصل اوستائي آن كه بمرور دهور و تداول در السنه ملل مختلفه رنگهاي مختلف را گرفته است.

(11) نسب نامه افريدون‌

اسامي آباء و اجداد فريدون درين كتاب طوري كه در نسخه خطي خوانده ميشد نوشته شد، كه صور اين اسماء در تواريخ مختلف است، مثلا صاحب مجمل مي‌نويسد: افريدون بن اتفيان يا اتفيال بن همايون بن جمشيد الملك و مادرش فري رنك بود دختر طهور ..... [9] ولي در كتب پهلوي نام پدرش اپتيان، و اثپيان، و انوپنيان آمده [10] كه او را آبتين و آتپين هم نوشته‌اند، ولي طبري چنين نويسد: افريدون بن اثفيان بن پرگاو [11]

[1] گاتها. ص 96 ترجمه پور داود
[2] ابو الفدا، ص 138 ذيل طبري،
[3] مجمل، ص 25
[4] مجمل، ص 417-
[5] آثار الباقيه، ص 103
[6] تاريخ سيستان ص 2
[7] مجمل، ص 24
[8] مروج الذهب، ج 1 ص 138
[9] مجمل ص 26
[10] متون پهلوي ص 23
[11] طبري ج 1 ص 431

نام کتاب : طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) نویسنده : سراج جوزجانی، منهاج الدین جلد : 2 صفحه : 312

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست