نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 6 صفحه : 187
فَبِظُلْمٍ بدل فَبِمٰا نَقْضِهِمْ مِيثٰاقَهُمْ است و با متعلّق است بقوله: حَرَّمْنٰا عَلَيْهِمْ ،خداى تعالى گفت به ظلمى و بيدادى كه جهودان كردند ما طيّباتى از مآكل بر ايشان حرام كرديم كه حلال بود ايشان را چنان كه در دگر آيه گفت: وَ عَلَى الَّذِينَ هٰادُوا حَرَّمْنٰا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ [1]الى قوله ذٰلِكَ جَزَيْنٰاهُمْ بِبَغْيِهِمْ ،در اخبار هست كه هرگه كه گناهى كردى خداى تعالى از طعامهاى حلال چيزى بر ايشان حرام كردى و روا بود كه بر سبيل عقوبت باشد و روا باشد كه اين بر سبيل تغيّر [2]مصلحت باشد كه مصلحت ايشان در آن بوده باشد كه آن طعام بر ايشان حلال باشد پيش ارتكاب معصيت چون آن معصيت بكردند[355-پ]مصلحت [3]بر ايشان حرام كردند. وَ بِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِيلِ اللّٰهِ كَثِيراً ،و به منع ايشان بسيارى مردمان را از راه خداى يعنى از دين خداى و صدّ ايشان به دعوت بود مردمان را با ضلالت و دعوى ايشان محالات را و تحريف ايشان كتاب خداى را وَ أَخْذِهِمُ الرِّبَوا و گرفتن ايشان ربا و آن زياده باشد بر سرمايه براى تأخير دين از محلّ خود وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ ،واو حال راست در حالى كه ايشان را از آن نهى كردهاند وَ أَكْلِهِمْ أَمْوٰالَ النّٰاسِ بِالْبٰاطِلِ ،و خوردن ايشان مالهاى مردمان بباطل از وجوهى كه خداى تعالى آن را حرام كرده باشد از رشوت بر احكام و وجوهى كه ناواجب باشد وَ أَعْتَدْنٰا لِلْكٰافِرِينَ مِنْهُمْ عَذٰاباً أَلِيماً ،و ما بجاردهايم براى كافران از ايشان عذابى بهدردآرندۀ مولم.