من يهده اللّه يهتد لا مضلّ له و من أضلّ فما يهديه من هاد
حق‌تعالى گفت:نبينى آنان را كه ايشان را از كتاب نصيبى دادند ايمان مى‌آرند به جبت و طاغوت.مفسّران خلاف كردند در جبت و طاغوت.

عكرمه گفت:دو صنم بودند كه مشركان آن را پرستيدندى.ابو عبيده گفت:هرچه بدون خداى پرستند از حجر و مدر و شجر و صورت و شيطان همه را جبت و طاغوت خوانند،گفت دليلش قوله: أَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ وَ اجْتَنِبُوا الطّٰاغُوتَ [1]... ،و قوله: وَ الَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطّٰاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوهٰا [2].

عطيّه گفت از عبد اللّه عبّاس كه:جبت اصنام است،و طاغوت ترجمان ايشان كه از ايشان سخن گويند و مردمان را با عبادت ايشان دعوت كنند.

و گفته‌اند:جبت بتان باشند،و طاغوت شياطين ايشان كه اغراء كنند مردمان را بر عبادت او،و هر صنمى را شياطينى باشد.

عبد اللّه عمرو شعبى و مجاهد گفتند:جبت سحر است و طاغوت شياطين.زيد أسلم گفت:جبت ساحر است و طاغوت شيطان،دليلش قوله: وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيٰاؤُهُمُ الطّٰاغُوتُ [3]... ،اى الشّيطان.

محمّد بن سيرين و مكحول گفتند:جبت كاهن باشد،و طاغوت ساحر،و اين روايت والبي است از عبد اللّه عبّاس [4]،سعيد بن جبير و ابو العاليه گفتند:جبت ساحر باشد به زبان حبشه،و طاغوت كاهن.

عكرمه گفت:ابو برزه در جاهليت كاهن بود،مردم وقتها نزد او شدندى و از او چيزى پرسيدندى،اين آيت فرود آمد.ضحّاك و كلبي و مقاتل گفتند:جبت حيىّ أخطب است و طاغوت كعب بن الأشرف.و گفتند:جبت ابليس است و طاغوت اولياى او.

مخارق روايت كرد از رسول-عليه السّلام-كه:

الطّرق و الطّيرة و العيافة [5]من الجبت، سنگك زدن و تشأّم كردن به چيزها و زجر مرغ از جمله جبت است،و در