نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 5 صفحه : 304
بخشاينده است.
مىخواهد خداى تا بيان كند شما را و بنمايد شما را راه آنان كه [1]پيش شما بودهاند،و توبه پذيرد[بر] [2]شما،و خداى دانا و محكم كار است.
و خداى مىخواهد كه توبه پذيرد بر شما،و مىخواهند آنان كه پى شهوتها دارند [3]كه بچسبى [4]شما چسبيدنى [5]بزرگ.
مىخواهد خداى كه سبك كند از شما،و آفريدهاند آدمى را سست.
قوله: حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهٰاتُكُمْ -الآية،بعضى متكلّمان در اصول الفقه گفتند:
اين آيت و آنچه جارى مجرى اين است،من قوله: حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ [6]الآية، مجملى است كه از ظاهر او چيزى نتوان شناختن [7]الّا به بيان،براى آنكه اعيان حرام نباشد و انّما تصرّفات حرام باشد،و تصرّفات معيّن نيست بيان بايد،و درست آن است كه اين مجمل نيست،و مراد به ظاهر اين معلوم است براى آنكه آنچه حرام و حلال باشد از زنان در شرع،عقد و وطى باشد و لا سيّما و قرينهاى در پيش برفت،من قوله: وَ لاٰ تَنْكِحُوا مٰا نَكَحَ آبٰاؤُكُمْ مِنَ النِّسٰاءِ [8]... ،و نيز معلوم است در آيت تحريم مردار و خون كه [9]مردار خوردن و فروختن است،نه نقل كردن و در او نگريدن و مانند اين.قوله: حُرِّمَتْ ،و اصل اين كلمه منع باشد،يقال:حرّمته كذا إذا منعته إيّاه،و «حرمان»خلاف رزق باشد،و«محروم»نقيض مرزوق باشد،و چون عين مضعّف كنند بليغتر شود و به عرف شرع مخصوص شد به معنى مخصوص بر وجهى مخصوص.