[1] نوشتند بر شما كالزار [2]و آن مشقّت است شما را،و باشد [3]كه نخواهى چيزى و آن بهتر بود شما را،و باشد كه خواهى چيزى و آن بتر بود شما را،خداى داند و شما ندانيد [4].

قوله [5]: سَلْ بَنِي إِسْرٰائِيلَ ،بپرس اى محمّد از فرزندان يعقوب،و مراد جهودان مدينه‌اند. كَمْ آتَيْنٰاهُمْ ،كه چند داديم.«كم»را معنى تكثير بود به ازاى«ربّ»كه معنى آن تقليل بود.و او به دو معنى آيد:به معنى استفهام،چنان كه:كم رجلا رأيت و كم يوما صمت،چند مرد را ديدى و چند روز روزه داشتى؟كه [6]چنين بود،معنى و تقدير او آن بود كه:أ عشرون رجلا رأيت ام ثلاثون،نصب او به اين تقدير بود،و چون خبر بود ما بعد او مجرور بود،چنان كه:كم رجل رأيته،و كم يوم صمته،بس [7]مراد [8]كه ديدم او را،و بس [9]روزا [10]كه روزه داشتم،على تقدير مائة رجل و الف يوم.و در آيت به معنى استفهام است،و به اين معنى اگر در اسم شدى و نصب كردى معنى آن است[268-پ]كه:بپرس از ايشان كه چند داديم ايشان را،يعنى پدران ايشان را از آياتى كه در اوّل سورت گفت از عصا و يد بيضاء و فلق دريا و منّ و سلوى و جز آن.

و«من»تبيين راست،و آيت علامت و دلالت بود به قرينه«سل»گفتيم كه «كم»استفهام است،و روا بود كه خبر بود و معنى آن‌كه:سلهم عن عدد تلك الآيات،بپرس از ايشان تا بگويند كه بس [11]آيات كه ما داديم ايشان را.

وَ مَنْ يُبَدِّلْ نِعْمَةَ اللّٰهِ ،بعضى مفسّران گفتند:مراد به«نعمت»كتاب است،و تبديل ايشان كتاب را تحريف بود في قوله: يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوٰاضِعِهِ [12]...،و بعضى دگر«نعمت»بر عموم گرفتند،و تبديل آن نعمت كفران بود،يعنى به بدل شكر