نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 20 صفحه : 427
پس نماز كن بر پروردگار تو و شتر كش.
بهدرستى كه دشمن تو اوست ابتر.
عبد الله عباس گفت:اين سورت در عاص بن وائل السهمى آمد كه يك روز بر در مسجد الحرام رسول را-صلى الله عليه و آله-ديد كه از مسجد بيرون مىآمد.او در مسجد مىرفت،ساعتى با هم حديث كردند.چون عاص در مسجد شد،جماعتى از قريش گفتند:با كه [1]مىگفتى؟گفت:با اين أبتر،و مراد رسول بود-صلى الله عليه و آله.و اين آنگه بود كه عبد الله پسر مصطفى-صلى الله عليه و آله-كه از خديجه بود فرمان يافته بود،و ايشان كسى را كه عقب نداشتى«ابتر»خواندندى.قريش از آن سبب او را أبتر مىخواندند و صنبور، خداى تعالى اين سورت فرستاد در حق [2]آنان كه رسول را-صلى الله عليه و آله و سلم-اين گفتند قوله تعالى: إِنّٰا أَعْطَيْنٰاكَ الْكَوْثَرَ .
عامۀ قراء به«عين»خواندند:«اعطيناك»و در شاذ حسن بصرى و طلحة ابن مصرف خواندند:إنا أعطيناك»،به«نون»،تقول العرب:اعطاك الله و أنطاك و اين قرائت روايت كردهاند از رسول-عليه السلام-و«كوثر»فوعل باشد من الكثرة] [3]كالحوفزان من الحفز،و هو الطعن،و قال [4]:
و نحن حفزنا الحوفزان بطعنة و نوفل من النفل و هو الزيادة.و اين بناى مبالغت است هر چيزى كه سخت بسيار باشد،آن را كوثر گويند.
سفيان بن عيينه گفت:زنى را پسرش [5]از سفر بازآمده بود.او را گفتند: