نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح جلد : 20 صفحه : 238
عمّا حرّم اللّه،پارسا باشد به عمل صالح كردن و اجتناب از معاصى و محرّمات.
وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلّٰى ،و نام خداى برد و نماز كند.عبد اللّه مسعود گفت:
بر او آسان است كه زكات مال بدهد و نماز به پاى دارد،و گفتى:رحم اللّه امرءا تصدّق ثمّ صلّى،آنگه اين آيت بخواندى.بعضى دگر گفتند:صدقه فطر [1]است و تكبيرات روز عيد و نماز عيد و عبد اللّه عمر نافع را گفتى:صدقه بدادى اگر گفتى:آرى!به مصلّى رفتى،و اگر گفتى:نه،گفتى:صدقه بده تا به مصلّى رويم،آنگه اين آيت بخواندى.
ابو خالد گفت:در نزديك[106-ر]ابو العاليه شدم،مرا گفت:روز عيد پيش ازآنكه به نماز عيد روى اين جا آى.گفتم:آرى.چون عيد بود پيش او رفتم،مرا گفت:چيزكى بخوردى؟گفتم:آرى.گفت:غسل كردى؟گفتم:آرى.
گفت:صدقه بدادى؟گفتم:آرى.گفت:تو را براى اين خواندم تا اين چيزها بكنى آنگه به مصلّى روى،آنگه اين آيت بخواند و گفت:اهل مدينه هيچ صدقه از اين فاضلتر نديدند و ازآنكه كسى را آب دهند و بعضى دگر گفتند:اين تأويل ضعيف است براى آنكه سورت مكّى است و در مكّه فرض نماز عيد و زكات نيامده بود و اولىتر حمل باشد بر عموم تا زكات و صدقه و نمازها در او داخل باشد.و جابر بن عبد اللّه انصاري روايت كرد كه:رسول-عليه السلام-اين آيت بخواند و تفسير چنين كرد و گفت:
من تزكى،أى شهد ان لا اله الّا اللّه و خلع الاندادا، تزكّى آن باشد كه ايمان آرد و به شهادتين اقرار دهد و انداد و اضداد [2]نفى كند از خداى تعالى.و قوله: فَصَلّٰى ،نماز كند،يعنى محافظت كند بر پنج نماز و مواقيت آن را مراقبت كند.و بعضى دگر گفتند:مراد به صلات [3]، دعاست.