شديم به شما. وَ بَدٰا بَيْنَنٰا وَ بَيْنَكُمُ الْعَدٰاوَةُ وَ الْبَغْضٰاءُ أَبَداً ،و ميان ما و شما دشمنى پديد آمد و تباعد[در] [1]دلها هميشه[تا آن‌وقت كه به خدا ايمان آريد] [2].

إِلاّٰ قَوْلَ إِبْرٰاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ ،حق‌تعالى رسول را فرمود و مؤمنان را كه:

به ابراهيم اقتدا كنيد در جملۀ خصال،الا در اين يك خصلت كه او براى پدر و عم استغفار كرد براى عذرى ظاهر كه در سورة التّوبة [3]پديد كرد،فى قوله:

وَ مٰا كٰانَ اسْتِغْفٰارُ إِبْرٰاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلاّٰ عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهٰا إِيّٰاهُ [4] -الآية،و اين استغفارى بود مشروط به شرط ايمان،و چون شرط حاصل نيامد مشروط حاصل نبود،پس حق‌تعالى اين بگفت تا بدانند مؤمنان كه استغفار نشايد كردن مؤمنان را براى مشركان،چنان كه گفت: مٰا كٰانَ لِلنَّبِيِّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ وَ لَوْ كٰانُوا أُولِي قُرْبىٰ [5]-الآية.اين قولى است [6]،و قول ديگر آن است كه:استثنا نه [از] [7]اقتداست،بل از اين جمله است كه استثناء عقيب او آمد بلا فصل،و هى قوله: إِذْ قٰالُوا لِقَوْمِهِمْ ،يعنى ايشان همه گفتند كافران قوم خود را كه:ما از شما بيزاريم،الّا ابراهيم كه اين تبرّا نكرد از پدر براى وعدۀ ايمان،بل گفت: لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ ،من آمرزش خواهم براى تو. وَ مٰا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللّٰهِ مِنْ شَيْءٍ ،و من مالك نه‌ام تو را از خداى هيچ‌چيز،يعنى اگر عند آن‌كه خواهد كه تو را مؤاخذت كند به گناه تو،من ممانعت و مدافعت او نتوانم كردن [8].آنگه حكايت كرد از ابراهيم -عليه السّلام-و[مؤمنان] [9]با او كه ايشان گفتند: رَبَّنٰا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنٰا ،بار خدايا ما به [10]تو توكّل كرديم. وَ إِلَيْكَ أَنَبْنٰا ،أى رجعنا،با تو رجوع [11]كرديم. وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ ،