و قائلان اين قول منافقان‌اند،او [1]جهودان على اختلاف القول فى ذلك لِلَّذِينَ كَرِهُوا ،آنان را كه كاره بودند قرآن را و آن مشركان بودند، سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ ،ما طاعت شما داريم در بهرى كارها،يعنى در مخالفت رسول-عليه السلام.و گفتند،اين قول جهودان گفتند منافقان را [2]كه:ما موافقت كنيم راى و مراد شما را در بعضى كارها،يعنى در آنچه ممكن باشد و همه كارها [3]،براى اين نگفت كه در همه كارها مطرد نشود.آنگه گفت: وَ اللّٰهُ يَعْلَمُ إِسْرٰارَهُمْ ،و خداى تعالى مى‌داند سرهاى ايشان.اهل كوفه خواندند الا أبو بكر:اسرارهم،به كسر همزه،و آن مصدر اسر القول اسرارا باشد،و باقى قرأ به فتح همزه،جمع سر.

آنگه از روى تعجب گفت: فَكَيْفَ ،چون باشد!يعنى فكيف حالهم،حال ايشان چگونه باشد در آن‌وقت كه فريشتگان جان ايشان بردارند! يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبٰارَهُمْ ،بر روى و پشت ايشان مى‌زنند بر سبيل عقوبت،و اين در گور باشد و در قيامت و در دوزخ.

آنگه علت آن بگفت كه چرا زنند ايشان را: ذٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ،گفت:اين براى آن باشد كه ايشان متابعت[282-ر]سخط خداى كردند و كاره بودند رضاى او [4]را، يعنى متابعت معاصى كردند و ايمان و طاعت را كاره بودند، فَأَحْبَطَ أَعْمٰالَهُمْ ، خداى حكم كرد به بطلان عمل ايشان.و در آيت دليل است بر آنكه،خداى مريد طاعت [5]است و كاره معاصى،كه كافران برعكس آن متابعت آن كردند كه خداى از آن به خشم آيد،و آن كفر و معاصى است به اتفاق،و كاره بودند رضاى خداى را،و رضاى او متعلق است به ايمان و طاعات.

أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ،آنگه حديث منافقان كرد،گفت:يا مى‌پندارند آنان كه شك و نفاق در دل دارند كه خداى تعالى بيرون نخواهد آوردن [6]كينه‌هايى كه در دل دارند با مؤمنان پنهان.يعنى،خداى تعالى آشكارا نخواهد كردن و خبر دادن به آنچه در دل ايشان است از كينۀ مؤمنان.

وَ لَوْ نَشٰاءُ ،و اگر ما خواهيم اى محمد ايشان را با تو نماييم و اعلام كنيم تو را به