جلد هفدهم

سورةُ الْمُؤمِن

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ [1]

اين سورت مكى است در قول مجاهد و قتاده،و در او ناسخ و منسوخ نيست.

حسن گفت:در او يك آيت مدنى است و هى قوله:... وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكٰارِ [2].گفت:براى آن‌كه اتفاق است كه فرض [3]نماز به مدينه انزله بود [4]،و اين مسلم نيست و اتفاق نيست براى آن‌كه رسول-عليه السلام [5]- هنوز به مكه بود كه به دو قبله نماز كرد و تحويل قبله به مكه بود.

ابو حمزة الثمالى گفت:اين سورت را،سورة المؤمن براى خربيل مؤمن آل فرعون نام نهادند.و عدد آيات او هشتاد و پنج آيت است در عدد كوفى،و چهار در مدنى،و دو در بصرى.و هزار و صد نود و نه كلمه است و چهار هزار و نهصد و شصت حرف است.

اما اخبارى كه آمده است در فضل حواميم:

انس مالك روايت كند [6]كه،رسول-صلى اللّٰه عليه و آله [7]گفت:

الحواميم ديباج القرآن ،حواميم،ديباچۀ [8]قرآن است.عبد اللّٰه عباس گفت:

لكل شيء لباب و لباب القرآن الحواميم [9]،گفت:هر چيزى را مغزى است و مغز قرآن حواميم است.رسول-صلى اللّٰه عليه و آله [10]گفت:حواميم،هفت [11]و درهاى دوزخ هفت:جهنم و حطمه و لظى و سعير و سقر و هاويه و جحيم.روز