خصومت ميان ما و اهل كتاب باشد در قيامت،و گفتيم [1]:ما را خصومت نباشد كه دين ما يكى است و پيغامبر و كتاب ما يكى است تا بديديم كه مسلمانان به تيغ روى به يكديگر كردند و يكديگر را كشتن گرفتند،بدانستيم [2]كه خصومت اين است.

ابو سعيد خدرى گفت:من هروقت گفتمى كه ما را دين يكى است و كتاب و پيغامبر يكى است،اين خصومت چيست تا روز جمل و صفّين بديديم؟گفتم:

خصومت اين است.و حمل كردن بر عموم اولى‌تر باشد،چنان كه شاعر گفت:

تنام و لم تنم عنك المنايا تنبّه للمنيّة يا نئوم
ستدرى فى المعاد اذا التقينا غدا عند الحساب من الظّلوم [3]
[الى ديّان يوم الدّين تمضى و عند اللّه يجتمع الخصوم] [4]
فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَى اللّٰهِ ،گفت:كيست ظالم‌تر از آن‌كس كه او دروغ گفت بر خداى، وَ كَذَّبَ بِالصِّدْقِ ،و راست را دروغ داشت؟گفتند:مراد به صدق،قرآن است،يعنى،قرآن به دروغ داشت. إِذْ جٰاءَهُ ،چون آمد به او، أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْكٰافِرِينَ ،آنگه گفت بر طريق تقريع و ملامت:در دوزخ جاى نيست كافران را،يعنى،جاى هست ايشان را [5]به سزا.

وَ الَّذِي جٰاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ ،گفت:و آن‌كس كه او صدق و راستى آورد.مفسّران خلاف كردند.بعضى گفتند: جٰاءَ بِالصِّدْقِ ،جبريل است، وَ صَدَّقَ بِهِ ،پيغامبر است كه جبريل بياورد و رسول-عليه السّلام-تلقّى كرد به قبول.

عبد اللّه عبّاس گفت: جٰاءَ بِالصِّدْقِ ،رسول است كه صدق آورد،و آن گفتن «لااله‌الاّاللّه»بود، وَ صَدَّقَ بِهِ ،هم اوست [6]،آرنده اوست و تصديق‌كننده او و مبلّغ به خلق او.

ابو العاليه و كلبى گفتند: جٰاءَ بِالصِّدْقِ ،رسول است، وَ صَدَّقَ بِهِ ،ابو بكر.