responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح    جلد : 14  صفحه : 179

گوييم تقدير آن است كه:ثلاث اوقات[عورات] [1]،على حذف المضاف و اقامة المضاف اليه مقامه،تا مستقيم شود.و باقى قرّاء: ثَلاٰثُ عَوْرٰاتٍ ،خواندند به رفع «ثلاث»على تقدير هى [2]ثلاث عورات.

آنگه گفت: لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَ لاٰ عَلَيْهِمْ جُنٰاحٌ ،بر شما و بر ايشان حرجى و بزه‌اى نيست. بَعْدَهُنَّ ،پس از اين سه‌بار كه بيان كرد در سه وقت كه وقت عورت باشد.

اكنون بدان كه:جمع فعله چون جمع سلامت باشد و اگر [3]واحد او ساكن العين باشد،«عين»او را در جمع تحريك كنند،نحو:جفنة و جفنات،و صحفة و صحفات، و صفحه و صفحات،چون عين الفعل حرفى صحيح باشد.فامّا چون«واو»يا«يا» باشد بيشتر عرب تحريك نكنند كراهة [4]الحركة على حرف العلّة،فقالوا:جوزات و بيضات،و على هذا لغة التّنزيل في قوله:ثلاث عورات،و قال بعضهم:عورات و جوزات و بيضات،قال الشّاعر-شعر:

ابو بيضات رائح متأوّب رفيق بمسح المنكبين سبوح
و در شاذّ،اعمش خواند:«ثلاث عورات»بتحريك الواو. طَوّٰافُونَ عَلَيْكُمْ بَعْضُكُمْ ،گردندگان[اند] [5]اين بندگان [6]و كودكان بر شما،يعنى هر ساعت ايشان را كارى بود بر شما،در سراى آيند و بشوند،دستورى خواستن هر ساعت ايشان را متعذّر بود در اين سه وقت دستورى خواهند،[و ما عدا ذلك،و آنچه جز آن باشد اين بندگان و كودكان نابالغ اگر دستورى نخواهند] [7]بر ايشان و بر شما حرجى نباشد.

كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْآيٰاتِ ،و خداى تعالى احكام شرع شما را بيان مى‌كند.

مقاتل گفت:آيت در زنى آمد نام او اسماء بنت مرثد،او را غلامى بود بزرگ،وقتى ناگاه در سراى شد.او را از آن كراهت آمد،و او بر حالتى [8]كه نخواست كه او را غلام چنان بيند،بيامد و گفت:يا رسول اللّه!اين غلامان و خدمتكاران در سراى ما


[7] [5] [1] .اساس:ندارد،از آط،افزوده شد.

[2] .اساس:يعنى،به قياس با نسخۀ آط،و ديگر نسخه بدلها،تصحيح شد.

[3] .آط،آب،آج،آز،آل،مش+چه.

[4] .آل،آج:كراهية.

[6] .آج،لب،آل+ايشان را متعذّر.

[8] .آط،آج،لب،آل،مش:كه او بر حالتى بود.

نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح    جلد : 14  صفحه : 179
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست