responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح    جلد : 11  صفحه : 260

قوله تعالى[62-ر]: وَ قٰالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِرُسُلِهِمْ [1]،حق‌تعالى در اين آيت حكايت قول كافران كرد كه با پيغامبرانشان گفتند.گفت،گفتند كافران ناگرويدگان رسولان فرستاده را به ايشان:ما شما را از شهرها و زمين خود بيرون [2]كنيم. أَوْ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنٰا ،يا با دين ما آيى.اين«او»به معنى«الى ان»او«الّا ان»است،نظير قول القائل:لالزمنّك او تعطيني حقّي،المعنى الى ان تعطيني،او الّا ان تعطينى حقّي،و اين جا«الّا»لا يقتر است.و اگر گويند كه بر قاعدۀ خود است،بمعنى التّخيير [3]روا باشد،و معنى آن بود كه شما مخيّرى،خواهى با دين ما آيى و در شهر [4]مقام كنى،و خواهى بر دين خود مى‌باشى و از زمين ما بروى.

چون ايشان از اين دلتنگ شدند،خداى تعالى وحى كرد [5]كه من اين كافران را هلاك بر آرم و شما را در زمين بنشانم به جاى ايشان از پس مرگ ايشان تا آنچه ايشان را تمنّا بود در حقّ پيغامبران،پيغامبران در حقّ ايشان بديدند. مِنْ بَعْدِهِمْ ،اى من بعد موتهم. ذٰلِكَ لِمَنْ خٰافَ مَقٰامِي ،اين آن راست كه از مقام من بترسد،يعنى من قيامه بين يدىّ [6]،از ايستادن او پيش من،و مثله قوله: وَ أَمّٰا مَنْ خٰافَ مَقٰامَ رَبِّهِ [7]... ، اى مقامه بين يدى ربّه،و اضافه كرد مصدر را با مفعول،و فاعل را اضمار كرد.و مانند اين در كلام عرب و قرآن بسيار است،منها قولهم:ندمت على ضربك،اى على ضربى ايّاك و سررت برؤيتك،اى برؤيتى ايّاك،و قوله: لاٰ يَسْأَمُ الْإِنْسٰانُ مِنْ دُعٰاءِ الْخَيْرِ [8]... ،و قوله: وَ تَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ [9]... ،اى رزقى ايّاكم،و بعضى دگر گفتند معنى آن است [10]: لِمَنْ خٰافَ مَقٰامِي ،اى قيامى عليه و حفظى اسبابه و اعماله،اين آن راست كه بترسد از قيام من بر او و حفظ من [11]احوال و اعمال او،بيانه قوله: أَ فَمَنْ هُوَ قٰائِمٌ عَلىٰ كُلِّ نَفْسٍ بِمٰا كَسَبَتْ [12]...،اى حافظ عليها اعمالها.


[1] .همۀ نسخه بدلها،بجز مل+الآية.

[2] .قم،آو،آب،آز:برون.

[3] .آو،بم،آب،آز،آج:التخيّر.

[4] .همۀ نسخه بدلها،بجز مل+ما.

[5] .همۀ نسخه بدلها،بجز قم و مل+ايشان.

[6] .قم+السّاعة.

[7] .سورۀ نازعات(79)آيۀ 40.

[8] .سورۀ فصّلت(41)آيۀ 9.

[9] .سورۀ واقعه(56)آيۀ 82.

[10] .همۀ نسخه بدلها+كه ذلك.

[11] .آو،بم،آب،آز،آج،لب+به،مل+بر.

[12] .سورۀ رعد(13)آيۀ 33.

نام کتاب : روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن نویسنده : الرازي، ابوالفتوح    جلد : 11  صفحه : 260
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست