نام کتاب : حق اليقين نویسنده : علامه مجلسى جلد : 2 صفحه : 421
محيط گرداند بمردم پس ابرى بزير آيد با گروهى
از ملائكه و منادى ندا كند باين آيه يا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنِ
اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطارِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ
فَانْفُذُوا لا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطانٍ يعنى اى گروه جن و
انس اگر توانيد كه نفوذ كنيد و بگريزيد از اقطار آسمانها و زمين پس نفوذ كنيد و
نتوانيد كه نفوذ كرد مگر بقدرت خدا و حكم او پس حضرت گريست راوى پرسيد كه در اين
وقت رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و امير المؤمنين عليه السّلام و شيعيان
او در كجايند فرمود ايشان بر روى تلى چنداند از مشك خوشبوتر و بر منبرها از نور و
مردم محزون ميباشند و ايشان محزون نيستند و مردم ميترسند و ايشان نميترسند پس
آيهاى خواند كه مضمونش اينست كه هر كه بياورد حسنهاى پس از براى او است بهتر از
آن و ايشان از فزع آن روز ايمناند پس فرمود بخدا سوگند كه حسنه در اين آيه ولايت
امير المؤمنين عليه السّلام است و على بن ابراهيم از آن حضرت روايت كرده است كه
چون روز قيامت شود جمع كند حقتعالى همه بندگان را در يك بقعه زمين و وحى مينمايد
بآسمان اول كه فرود بيا با هر كه در تست پس فرود مىآيد آسمان اول با دو برابر هر
كه در زمين است و آسمان دويم فرود مىآيد با دو برابر جميع آنچه در زمين است و اهل
آسمان اول و هم چنين اهل هر آسمانى بريز مىآيند با دو برابر سابق پس جن و انس در
هفت سراپردهاند از ملائكه پس منادى ايشان را ندا ميكند به آن آيه كه گذشت پس نظر
ميكنند كه از هر طرف ملائكه بايشان احاطه كرده است و از هيچ طرف بدر نميتوانند
رفت.
فصل هشتم در بيان حشر وحوش است
حقتعالى فرموده است كه وَ إِذَا
الْوُحُوشُ حُشِرَتْ يعنى هرگاه وحشيان محشور شوند و فرموده است ما مِنْ
دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ
أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ
يُحْشَرُونَ يعنى نيست هيچ حيوانى كه راه رود بر روى زمين و نه مرغى كه بدو بال
خود پرواز كند مگر متى چندند امثال شماها در آنكه حقتعالى ايشان را خلق كرده است و
حفظ ميكند و روزى ميدهد و تقصير نكردهايم و ترك ننمودهايم در قرآن مجيد يا در
لوح محفوظ هيچ چيزى را كه ذكر نكرده باشيم پس بسوى پروردگار خود محشور ميشوند و
مشهور ميان مفسران آنست كه مراد از حشر در اين دو آيه محشور شدن در قيامت است و
بعضى گفتهاند مراد مردن ايشانست در دنيا و مشهور ميان متكلمين خاصه و عامه آنست
كه ايشان محشور ميشوند قتاده از مفسران عامه گفته است كه همه چيز محشور ميشود حتى
مگس تا آنكه تقاص و تدارك مظالم ايشان بكنند و معتزله گفتهاند كه حقتعالى حشر
ميكند جميع حيوانات را در روز قيامت تا عوض المهائى
نام کتاب : حق اليقين نویسنده : علامه مجلسى جلد : 2 صفحه : 421