فايده ثانيه در بيان سؤال و ضغطه و ثواب و عقاب قبر است-

بدان كه اجماعى مسلمانانست كه در قبر سؤال ميباشد و روح را از براى سؤال ببدن بر ميگردانند بلكه از ضروريات دين اسلام است و منكرش كافر است و ابن بابويه از حضرت صادق عليه السّلام روايت كرده است كسى كه سه چيز را انكار بكند شيعه ما نيست معراج و سؤال قبر و شفاعت و همچنين آمدن دو ملك از براى سؤال متواتر و ضرورى است و در اكثر اخبار وارد است كه يكى منكر است و ديگرى نكير و در بعضى از روايات وارد شده است كه نسبت بمؤمنان مبشر و بشير است نسبت بمخالفان منكر و نكير است زيرا كه از براى مؤمنان بصورتهاى خوب مى‌آيند و بشارت ميدهند ايشان را بثوابها و نعيم بى‌انتها و براى كافران و مخالفان بصورت مهيب مى‌آيند و ايشان را وعيد بعذاب ميكنند و مشهور ميان متكلمين اماميه آنست كه سؤال قبر عام نيست بلكه مخصوص مؤمن كامل و كافر بحت است و مستضعفين و مجانين را سؤالى نيست و همچنين كسى را كه بعد از گذاشتن ميت در قبر تلقين كنند از او سؤال نميكنند چنانچه در روايت وارد شده است كه چون او را در قبر تلقين كنند دو ملك بيكديگر ميگويند بيا برويم تلقين حجت او كردند و شيخ شهيد گفته است سؤال قبر حقست اجماعا مگر كسى كه او را تلقين كرده باشند و بعضى از عامه در كتب خود نقل كرده‌اند از ابو تمامه باهلى كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود كه چون بميرد احدى از شما و خاك بر او بريزند پس يكى از شما نزد قبر او بايستد و بگويد اى فلان پسر فلانه و نام او و مادر او را بگويد او را ميشنود و جواب نميگويد پس بار ديگر بگويد او درست مينشيند و ميگويد ارشاد كن ما را خدا ترا رحمت كند پس بگويد بياد آور آن اعتقادى را كه به آن از دنيا رفتى و شهادت بوحدانيت خدا و برسالت محمد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و بآنكه پسنديدى خدا را از براى پروردگارى و اسلام را از براى دين خود و محمد را پيغمبر خود و قرآن را كتاب خود و على و ساير ائمه را امام خود پس منكر و نكير ميروند و ميگويند ما چرا اينجا نشسته‌ايم تلقين حجت او كردند و فرمود كه اگر نام مادرش را نداند او را بحوا نسبت دهد و خلاف كرده‌اند كه آيا انبياء و اوصياء را سؤال قبر ميباشد يا نه تفكر در اين مسأله ضرور نيست اگر چه عدم سؤال اظهر است و در سؤال اطفال نيز عامه خلاف كرده‌اند و اظهر عدم سؤال است.

و شيخ مفيد در شرح عقايد صدوق گفته است كه ارواح بعد از موت اجساد بر دو نوعند بعضى منتقل بثواب و عقاب ميشوند و بعضى باطل ميشوند و ثواب و عقابى نمييابند و از حضرت صادق عليه السّلام پرسيدند از كسى كه ميرود از دار دنيا روح او در كجا ميباشد حضرت فرمود كه هر كه بميرد و او ماحض ايمان باشد محضا يا ماحض كفر باشد محضا منتقل مى‌شود روح او