نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 663
الْأَرْضِ
قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ وَ جَنَّاتٌ مِنْ أَعْنابٍ وَ زَرْعٌ وَ نَخِیلٌ
صِنْوانٌ وَ غَیْرُ صِنْوانٍ یُسْقی بِماءٍ واحِدٍ وَ نُفَضِّلُ بَعْضَها
عَلی بَعْضٍ فِی الْأُکُلِ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ.»
[1] 2. اینکه شب و روز، خورشید، ماه، ستارگان که به امر خدای متعال
برای شما انسانها مسخّر شدهاند، برای اهل عقل و اندیشه، نشانههایی است
از توحید خدای متعال: «وَ سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ وَ
الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِی
ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ.» [2] 3. اینکه از میوه خرما و
انگور، شیره گرفته و روزی نیکویی را از آن تأمین میکنند، برای اهل عقل و
اندیشه، نشانهای از توحید خدای متعال است: «وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخِیلِ
وَ الْأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکَراً وَ رِزْقاً حَسَناً إِنَّ فِی
ذلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ.» [3] 4. این اختلاف شب و روز، و
این نزول باران که به وسیله آن، زمین بعد از مردنش با روییدن نباتات در آن،
زنده میشود، و این وزش بادها (که منافع حیاتی دارد)، همه، برای اهل عقل و
اندیشه، آیات و نشانههایی از توحید خدای تعالی است: «وَ اخْتِلافِ
اللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ
فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِیفِ الرِّیاحِ آیاتٌ
لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ.» [4]دوّم: روایات
1. در اصول کافی به روایت هشام بن حکم میخوانیم که حضرت امام ابو
الحسن، موسی بن جعفر علیه السّلام در تفسیر: «الْحِکْمَةَ» فی قوله تعالی:
«وَ لَقَدْ آتَیْنا لُقْمانَ الْحِکْمَةَ»، خطاب به هشام فرموده: «الفهم و
العقل.»؛ یعنی آن، فهم و عقل است. [5] 2. در تفسیر علی بن ابراهیم
میخوانیم که علی بن نضر از حضرت ابی عبد اللّه، امام صادق علیه السّلام،
در تفسیر: «الْحِکْمَةَ» فی قوله تعالی: «وَ لَقَدْ آتَیْنا لُقْمانَ
الْحِکْمَةَ»، نقل میکند