نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 313
لَعَلَّکُمْ
تُفْلِحُونَ.» [1] سؤال درباره هلالهای ماه است و پاسخ این است که
هلالهای ماه برای مردم بر حسب رؤیتی که آنان از هلال ماه دارند، نخست برای
تعیین اوقات و زمان هر روز از ماه است و دوم هم برای تعیین ماههای سال و
از جمله، ماه حج است: «یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِیَ
مَواقِیتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ.» پس از آن، به بیان جهت منفی و مثبت برّ
میپردازد؛ بدین معنا و مفهوم که برّ در امور و کارها، باید از دو خصوصیت
متقارن: تقوا و مسیر عدل آن، برخوردار باشد؛ چنانکه اگر در غیر مسیر عدل
آن باشد، برّ نیست: «لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ
الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لکِنَّ الْبِرَّ.»؛ لکن برّ وقتی است که
فاعل آن، شخص متقی باشد و کار را در مسیر خاص و عدل خودش انجام دهد: «وَ
لکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقی وَ أْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ
اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ.»
4. الف- معنا و مفهوم چهارم برّ
از معانی و مفاهیم برّ، انقطاع و دل بریدن از چیز محبوب و انفاق آن است:
«لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما
تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِیمٌ.» [2] ملاک و معیار
برای سیر در طریق ابرار و وصول به برّ، قطع علاقه از چیز محبوب به منظور
بذل و اعطای آن برای خشنودی خداست: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی
تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ»، و البتّه، هرچه برای خدای تعالی و به قصد
خشنودی او انفاق شود، بهطور قطع و یقین خدای متعال به آن بسیار آگاه است:
«وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِیمٌ.»
5. الف- معنا و مفهوم پنجم برّ
از معانی و مفاهیم برّ، اجرای فرمان الهی مبنی بر عدم تجاوز به دشمن
مغلوب، و تعاون در برّ و تقوا و عدم تعاون در گناه و تجاوزکاری است: «یا
أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ وَ لَا
الشَّهْرَ الْحَرامَ وَ لَا الْهَدْیَ وَ لَا الْقَلائِدَ وَ لَا آمِّینَ
الْبَیْتَ الْحَرامَ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَ رِضْواناً وَ
إِذا حَلَلْتُمْ فَاصْطادُوا وَ لا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ
صَدُّوکُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ أَنْ تَعْتَدُوا وَ تَعاوَنُوا
عَلَی الْبِرِّ وَ التَّقْوی وَ لا تَعاوَنُوا عَلَی الْإِثْمِ وَ
الْعُدْوانِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ