بگويند،و تشهد بخوانند،و سلام دهند.

(رجوع شود به معتقد الاماميه ص 243، 246)

نَمازِ قَضا

-(اصطلاح فقهى)و نمازى را گويند كه در غير وقت خود انجام شود و بعد از وقت وجوب قضا تابع وجوب ادا نيست.هر وقت كه با يادش آيد كه نمازى از وى فائت شده است آن وقت وى بود، الا وقتى كه فريضۀ حاضر فائت خواهد كردن.

و دليل برين آنست كه رسول ص فرمود:

«من نام عن صلاة او نسيها؛فليصلها اذا ذكرها،فذلك وقتها» ،يعنى هر كه نمازى ازو فائت شود،يا فراموش كرد،چون با يادش آيد؛بايد كه آن نماز بكند،كه آن وقت وقت آن نمازست.و كسى را كه نماز قضا بر ذمت بود،روا نبود كه نماز ادا كند اول وقت.و درين خلاف است ميان اين طائفه.

دليلش اين گفته‌اند كه فرض قضا مضيق است،و او را بدلى نيست،و فرض ادا موسع است و او را بدلى هست،و آن عزم است،پس روا نباشد واجب مضيق را گذاشتن و بواجب موسع مشغول شدن.

ديگر آنكه رسول ص فرموده است:

«لا صلاة لمن عليه صلاة» و اگر در ميانۀ نماز با يادش آيد،نيت را با نماز قضا گرداند.و اگر نمازى از وى فائت شده باشد،و نداند كه كدام است،لازم باشد وى را پنج نماز گزاردن،احتياط را.

و هر كه بيهوش شود بى‌سببى از جهت وى،تا كه وقت فائت شود با هوش نيايد، قضاى آن واجب نباشد.و مرتد چون با اسلام آيد،قضاى آنچه گذشته بود در حال ارتداد بر وى واجب باشد.بخلاف كافر اصل كه بروى چون اسلام آرد،قضا واجب نباشد،بدليل اجماع است.

و هر كه متوفى شود،بر ولى وى واجب بود قضاى نماز وى كردن.و اگر براى هر دو ركعت،مدى طعام بدهد،مجزى باشد.و اگر نتواند،هر چهار ركعت را.

و اگر نيابد،مدى نماز روز را و مدى نماز شب را.و همچنين قضاى روزه و حج بر ولى واجب بود.

و دليل برين آنست كه از عايشه روايت كرده‌اند كه پيغمبر ص گفت:

«من مات و عليه صيام صام عنه وليه» ،يعنى:هر كه بميرد و بر وى روزه بود،ولى وى روزه بدارد.

در خبر است كه زنى پيش رسول ص آمد و گفت:يا رسول الله مادرم متوفى شد،و برو بود روزۀ ماه رمضان،من از براى وى آن روزه بدارم؟رسول ص فرمود:اگر بر مادر تو دينى بود تو آن را بگزاردى؟گفت:آرى.رسول خداى گفت:

«فدين الله احق ان تقضى» ،يعنى:پس دين خداى سزاوار تو بود كه بگزارى.

(رجوع شود به معتقد الاماميه ص 249، 250)

نماز ميت

-(اصطلاح فقهى)نمازى است كه پس از غسل و كفن براى ميت خوانند و او را دفن كنند و ترتيب آن اين است كه مصلى بطرف قبله ايستاده و سر ميت را بطرف راست نمازگزار نهند و بر پشت و در مصلى طهارت شرط نيست و مقارن