حميده را زنده كند،و يكى نفخى است كه روح را از قالب جدا كند و اشارت باول كرد كه فرمود «فَإِذٰا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي» و بدوم «وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّمٰاوٰاتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلاّٰ مَنْ شٰاءَ اللّٰهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرىٰ فَإِذٰا هُمْ قِيٰامٌ يَنْظُرُونَ» و آياتى ديگر نيز در قرآن درين باب آمده است:

«إِذْ قٰالَ رَبُّكَ لِلْمَلاٰئِكَةِ إِنِّي خٰالِقٌ بَشَراً مِنْ طِينٍ فَإِذٰا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سٰاجِدِينَ» «أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْراً بِإِذْنِ اللّٰهِ» مولانا گويد:

گوش و هش داريد اين اوقات را
در ربائيد اين چنين نفخات را
نفخۀ آمد شما را ديد و رفت
هر كه را ميخواست جان بخشيد و رفت
نفخۀ ديگر رسيد آگاه باش
تا ازين هم وانمانى خواجه تاش
جان آتش يافت ز آن آتش‌كشى
جان مرده يافت از وى جنبشى
جان نارى يافت از وى انطفا
مرده پوشيد از بقاى او قبا

نَفْخِ صُور

-(اصطلاح مذهبى)كه متكلمان و فلاسفه اسلام بكار برده‌اند.صدر الدين گويد:مراد از نفخ صور افاضه روح و انشاء حيات ميباشد و افاضه دوم حق است كه موجب بعث و حشر اجساد است در نشات عاليه اخروبه و نفخه مقابل ثانيه مقابل نفخه اول است كه علت ايجاد ممكنات است.و بالاخره بواسطۀ نفخه اول اجساد ميميرند و ارواح زنده ميشوند و در نفخۀ دوم «تقوم الارواح قياما بالحق» در مسأله نفخ صور اقوال و عقايد مختلف است(رجوع شود به اسفار ج 2 ص 172 و ج 3 ص 85.)

نَفْس

-(اصطلاح فلسفى)نفس جوهرى است كه ذاتا مستقل و در فعل نياز بماده دارد و متعلق باجساد و اجسام است و و بالاخره جوهرى است مستقل قائم بذات خود كه تعلق تدبيرى با بدن دارد و يا جوهرى است غير مائت و در تصرف و تدبير نياز بجوهر روحانى ديگر دارد كه روحانيت آن از نفس كمتر است و آن واسطه روح حيوانى است كه آن هم واسطۀ دارد كه قلب است،در ماهيت و حقيقت نفس اقوالى است بر حسب مكاتب مختلف فلسفى و عرفانى و كلامى از جمله 1-اجزاء صغار است كه كرى الشكل است 2-نار 3-هواء 4- ارض 5-ماء 6-جسم بخارى 7-عدد 8- امر مركب از عناصر 9-حرارت غريزى 10-برودت 11-دم 12-مزاج 13- نسبت حاصله از عناصر.

صدر الدين گويد:خداوند موجودات را بترتيب از اشرف به اخس آفريده است و عنايت او ايجاب كند كه همواره با موجودات فيض بخشد و فيض او دائم است اول امرى كه از آثار حيات در موجودات ظاهر شد.

حيات تغذيه و نشو و نما است و بعد حيات حس و حركت است و بعد حيات علم و تميز است و هر يك از اين سه مرتبه را صورت كمال است كه بواسطۀ آن صورت