به عالم قضاء شود.

مَنْصوبات

-(اصطلاح ادبى)در زبان و قواعد عرب اسماء منصوبه دوازده قسم‌اند:

مفعول مطلق،مفعول به،فيه،له.معه، حال،تميز،مستثنى خبر افعال ناقصه،اسم حروف مشبهة بالفعل،اسم ما و لاء نفى جنس و خبر ما و لاء شبه بليس.

(از الهدايه ص 85)

مَنْصوُريَّه

-(اصطلاح كلامى)فرقۀ از غلات شيعه‌اند اصحاب ابو منصور عجلى كه ادعاى امامت كرد.و گويند امامت ابتدا به محمد بن على بن الحسين رسيد و ازو به ابو منصور نقل شد و او به آسمانها برفت.

(از كشاف ص 1385)

مُنْطَبِعَه

-(اصطلاح فلسفى)نفس منطبعه نفس فلكى است حكما گويند براى افلاك دو محرك هست يكى محرك قريب كه عبارت از قوت مجرد از ماده باشد كه نفس ناطقه و مدبره است و ديگر محرك بعيد كه عبارت از قوت جسمانى سارى در جرم آنها است و آن را نفس منطبعه گويند.پس افلاك را دو نفس است يكى نفس ناطقۀ مدبره و ديگرى نفس منطبعۀ ساريه در جرم آنها.

(از دستور ج 3 ص 351).

مَنْطِق

-(اصطلاح منطقى)منطق مشتق از نطق است و فعلى است از افعال نفس انسانى و آن بر دو نوع است فكرى و لفظى-نطق لفظى عبارت از امر جسمانى محسوس است و نطق فكرى امر روحانى معقول است و علم منطق بحث در همان الفاظ و دلالات كند و مراد از آنكه گويند انسان حيوان ناطق است نطق فكرى است.

(از اخوان ج 1 ص 31 و رجوع شود بهص 341،319).

اهل نظر و فكر تعاريفى براى منطق كرده‌اند از جمله تعاريف زير است:

1-علم منطق شناختن معنيهائى است كه از آن معانى رسيدن بانواع علوم مكتسب ممكن باشد و اينكه از هر معنى بكدام علم توان رسيد و دانستن كيفيت تصرف در هر معنى بر وجه مؤدى بمطلوب(اساس الاقتباس ص 5).

2-منطق ميزان فلسفه است.(اخوان ج 1 ص 341).

3-منطق ادات فيلسوف است.(رسائل ج 1 ص 341).

4-منطق علم بقواعد و قوانينى است كه فكر را هدايت ميكند.

5-منطق عبارت از آلت قانونى است كه رعايت آن موجب صيانت فكر از خطا و لغزش است.(تهذيب المنطق).

اولين كسى كه منطق را منظم و مدون كرد ارسطو حكيم يونانى است كه فصول و مباحث منظمى در آن فن بوجود آورده است بقرار زير:

1-نولوطيقا(تحليليات)يعنى مبحث قياس و برهان و تعاريف و استقراء.

2-طوبيقا(جدل)كه نوعى از قياس است كه اكنون محل بررسى آن صناعات خمس است.

-بارامنياس(عبارات)يعنى مبحث قضايا.

4-قاطيقورياس(مقولات).

در اينجا مناسب است از لحاظ اهميت موضوع و نقشى كه فن منطق در طرز انديشه متفكران اسلامى داشته است بطور اختصار