نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1913
مثال:
اى بت سنگين دل سيمين قفا
اى لب تو رحمت و غمزه بلا (از بديع فروغى ص 121)
مَلْمُوسات
-(اصطلاح فلسفى)رجوع به حواس ظاهرى شود.
مَلْموساتِ ارْبَعَه
-(اصطلاح فلسفى) مراد برودت،حرارت،يبوست و رطوبت است.
رجوع شود به(اسفار ج 2 ص 127)
مِلَّة
-(اصطلاح مذهبى)مرادف با طريقه و دين آمده است مانند ملت ابراهيم در روايت است كه الكفر ملة واحدة و باديان متعدد بواسطۀ تعدد پيروان آن اطلاق شود.
مُماثَلَت
-(اصطلاح منطقى فلسفى، علوم غربيه،بديع)مماثلت مماثلت بدو امرى گويند كه در خواص و بعضى از كيفيات بمانند هم بوند مانند كبريت و آتش.بر عكس مقابله بامورى گويند كه از يكديگر دور باشند و مشاكل نباشند.تماثل هم گاه از جهت فاعليت بود و گاه از جهت منفعليت و گاه بهر دو (از مختار رسائل جابر ص 77).
و بالاخره مماثلت و مقابلت اشياء را با طبع كواكب مقايسه كردهاند و اساس كلمات را بر اين امور نهادهاند و بنا بر اين كلمه در باب كلمات و اوراد و ادعيه جائى دارد.
در اصطلاح بديعى آنست كه اجزاى جمله از كلام تماما يا غالبا موازى اجزاى جملۀ ديگر باشند مانند«فى سدر منضودو ماء مسكوب»ظهير فاريابى گويد:
پرتوى از رأى و پيرايۀ خورشيد و ماه نكتۀ از لفظ او سرمايه دريا و كان آنكه بيرون برد تيغش چين رخسار سپهر و آنكه بيرون برد تيرش خمزا ابروى كمان خوانده تيغش بر خلايق خطبۀ فتح و ظفر داده عدلش بر ممالك مژدۀ امن و امان اى براق دولتت را فرق فرقد،پايگاه اى هماى همتت را اوج برجيس آشيان از نظر فلسفى گويند.
و ليس من شرط المماثلة المطابقة من جميع الوجوه زيرا مماثلت بر انواعى است مماثلت در نوع،در جنس،در فصل،در شخص.
ممتدات-(اصطلاح فلسفى)مراد مقادير و كميات و صور است.
(از اسفار ج 2 ص 127).
مُمْتَزَجات
-(اصطلاح فلسفى)رجوع بازدواجات و اختلاط و مزاج شود.
مُمْتَنِع
-(اصطلاح فلسفى)ممتنع عبارت از مفهومى است كه عدم آن در خارج ضرورى باشد و هرگاه ضرورت عدم بواسطۀ غير باشد ممتنع بالغير خواهد بود و اگر بالذات عدم براى او ضرورى باشد ممتنع بالذات خواهد بود (دستور ج 3 ص 333).رجوع بامتناع شود.
مُمْتَنعِ بِالذّات
-(اصطلاح فلسفى) رجوع به ممتنع و امتناع شود.
مُمْتَنعِ بِالغَيْر
-(اصطلاح فلسفى) رجوع به ممتنع و امتناع شود.
مُمد الهِمَم
-مراد حضرت رسول است كه واسطۀ فيض حق است هدايت را
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1913