نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1771
خواهند.
(قبسات ص 43 و رجوع شود به شفا ج 1 ص 443،2410203).
مِزاجِ اوَّل
-مراد از مزاج اول كيفيات اصلى عناصر اربعه(برودت،حرارت، يبوست و رطوبت)ميباشد در مقابل مزاج ثانى كه كيفيات حاصله از امتزاج و تركيب اجزاء عناصر است.
(از شفا ج 1 ص 379).
مِزاجِ ثانى
-رجوع شود به مزاج اول:
مِزاجِ خارِج
-مراد مزاجى است كه خارج از حد اعتدال باشد.
(از شفا ج 1 ص 442).
مِزاجِ مُعْتَدل
-مراد از مزاج معتدل مزاجى است كه حاصل از تعادل اخلاط اربعه و تركيب عناصر است،رجوع بمزاج اتم شود.
(از شفا ج 1 ص 443).
در عيون المسائل مزاج معتدل را بيان كرده و گويد:«و حقيقة المزاج هو تغيير الكيفيات الاربع عن حالها و انتقالها من ضد إلى ضد و تلك هى الناشئة من القوى الاصلية و تأثير بعضها فى بعض حتى تحصل كيفية متوسط» (عيون المسائل ص 15 و رجوع شود به تفسير ص 1367).
مِزاجِ اشْرَف
-مراد از مزاج اشرف همان مزاج اتم است و مزاج انسان را نيز اشرف گويند كه پذيرندۀ تمام معارف و كمالات الهى است.
(مجموعۀ دوم مصنفات 220).
مِزاجِ البَرْزَخى
-مراد مزاج حاصلاز عناصر و اجسام است.
(ش ص 216).
مزاح
-(اصطلاح عرفانى)مزاح يعنى شوخى و سخنان فرحانگيز و لغو و اصل آن نزد صوفيه اين است كه چون اهل حال همواره راحت اوقات خود را در وجد مخفى گذرانند،گاهى از جهت راحت قلوب،بر سبيل مزاح،نفوس را رخصت دهند و آن را آزاد گذارند تا از كلال و ملال برهند و اين براى كسى است كه در مقام قربت متمكن گرديده باشد و از پايۀ طبايع مصلحت نزول با طبايع را بداند و براى مبتديان چنين وضعى مكروه است و لكن صوفيان را كه نفوس آنها در تحت سياست علم مقهور گشته و بقاياى هوى از آن برخاسته بود،روا بود.
(از مصباح الهدايه ص 361).
مُزارَعَه
-(اصطلاح فقهى)بضم مفاعله از زرع است يعنى القاء بذر بر زمين و انبات آن «أَ فَرَأَيْتُمْ مٰا تَحْرُثُونَ أَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزّٰارِعُونَ كه بمعنى انبات است و در اصطلاح عقدى كه بر زرع واقع ميشود به بعضى از همان محصول كه بدست آيد كه در معنى عقدى است بين مالك زمين و عامل زرع است بر اين مبنى كه زمين را در اختيار برزگر ميگذارد تا زراعت كند و سهمى معين از آن را بر دارد و صيغۀ آن«زارعتك او عاملتك او سلمتها اليك»است و عقد لازم است و بمرگ يكى از اين دو باطل نمىشود البته سهمى كه براى عامل معين ميشود بايد بطور مشاع باشد مثل نصف ثلث...
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1771