نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1759
دم و بلغم رياح اربع.صبا،دبور و...
جهات اربع.مشرق،مغرب،شمال و جنوب.
اوتاد اربعه.طالع،غارب،عاشر و رابع.ازمان اربعه كه فصول اربعه است.
ايام اربعۀ عمر صبا،شباب،كهولت شيخوخة.
(رجوع 3 شود به رساله پنجم از رسائل اخوان ص 173)
مَرْتَبتِ احَديَّت
-(اصطلاح عرفانى) وجود اگر بشرط لا لحاظ شود مرتبت احديت نامند كه تمام اسماء و صفات مستهلك در آن ميباشند كه مرتبت جمع- الجمع و حقيقة الحقائق و عماهم ناميدهاند و در آن مرتبت نه صفتى است و نه موصوف.
(شرح قيصرى ص 10-11 و كشاف ص 529)
مَرْتَبتِ اسمِ باطِن
-(اصطلاح عرفانى) وجود هرگاه بشرط ثبوت صور علميه لحاظ و مأخوذ شود مرتبت اسم باطن مطلق است.
مَرْتَبَتِ إلهيَّت
-(اصطلاح عرفانى) وجود هرگاه بشرط شىء مأخوذ شود دو صورت دارد يا بلحاظ جميع اشياء كه لازمۀ اوست مأخوذ گردد اعم از كلى و جزئى كه بنام اسماء و صفات خوانده ميشود اين مرتبت را مرتبت الهيه گويند كه مرتبت واحديت و مقام جمع هم مىنامند.
و مراتب الهى چارست كه چهار حرف الله اشارت بدانست و آن قلب و عقل وروح و نفس است.
(شرح قيصرى ص 10-كشاف ص 529).
مَرْتَبَتِ إنسانِ كامِل
-(اصطلاح عرفانى)مرتبت انسان كامل عبارت از جميع مراتب الهيت است و مراتب طبيعت تا آخر تنزلات وجود كه مرتبت عمائيه هم نامند.
مَرتَبَتِ إنسانيَّت
-(اين اصطلاح اخلاقى است) و آن مرتبت كمال انسانى است كه فرمود لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسٰانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ وَ لَمّٰا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ اسْتَوىٰ .
(رساله نهم از رسائل اخوان ص 240)
مَرتَبَتِ رُبُوبيَّت
-(اصطلاح عرفانى) مرتبت واحديت باعتبار ايصال و رساندن مظاهر اسما را كه عبارت از اعيان و حقايق است با كمالات ممكن و مناسب خود بر حسب استعدادات آنها در خارج،مرتبت ربوبيت نامند.
(از شرح قيصرى ص 10)
مَرْتَبَتِ رُوحيَّت
-مرتبت روحيت ظل مرتبت احديت است،رجوع شود باحديت
مَرْتَبَتِ لا تَعَيُّن
-(اصطلاح عرفانى) مرتبت لا تعين عبارت از مرتبت اطلاق و ذاتست و مرتبت تعين اول مرتبت علم است و مرتبت تعين دوم مرتبت واحديت است كه علم حق بذات و صفات خود باشد.
(از كشاف ص 1463)
مَرْتَبتِ عَمائيَّه
-(اصطلاح عرفانى) اول ظهور انسانى را در صورت عقل
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1759