نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1755
6-مرتبت كون جامع كه انسان كامل است.
مُرابَحَه
-(اصطلاح فقهى)بيعى است كه در آن سود در نظر گرفته ميشود با ذكر رأس المال رجوع به مساومة شود.
مَراتِبِ اجْسامِ هَيولائيَّه
-(اصطلاح فلسفى)منظور بيان تركيب تكوين عالم ماده است،نخست اركان اربعه و اسطقسات پديد آمدهاند و سپس از امتزاج و اختلاط آنها بخارها و دخانها و مواليد حاصل شده است (رجوع شود به آراء اهل مدينۀ فاضله ص 60)
مراتب انواع
-(اصطلاح فقهى)در زير عنوان كلمۀ جنس و اجناس عاليه اشاره شد كه نوع و جنس گاه اضافىاند و گاه حقيقى و اجناس گاه بعيداند و گاه قريب و جنس الاجناس جنسى است كه فوق او جنسى ديگر نباشد و اجناس و انواع متصاعدا و متنازلا مترتباند و هر جنسى نسبت بامرى و جنسى كلىتر از خود نوع است و از اين جهات و اعتبارات انواع اضافى چهار است چنانكه مراتب اجناس چهار است.1-نوع عالى كه فوق او نوعى نباشد مانند جسم كه فوق او نوعى نيست بلكه جنس الاجناس است.2-نوع اخص كه دون او نوعى نباشد كه نوع سافل هم گويند مانند انسان كه دون او شخص است.3 و 4 متوسط مانند جسم نامى و حيوان كه هر دو نوع متوسطاند حيوان نسبت به جسم نامى و جسم نامى نسبت به جسم مطلق.
(دستور ج 3 ص 243)رجوع شودباجناس عاليه و انواع.
مَراتِبِ كُليَّه
-(اصطلاح عرفانى) مراتب كليه شش مرتبتاند 1-مرتبت ذات احديت 2-حضرت الهيت 3-ارواح مجرده 4-نفوس عامله كه عالم مثال است و عالم ملكوت است 5-ملك و شهادت 6-مرتبت كون جامع كه انسان كامل است رجوع بفرهنگ مصطلحات عرفا شود.
مَراتِبِ سَبْعه
-(اصطلاح عرفانى)كه صدر الدين نيز بكار برده است و مراد از مراتب سبعه طبيعت،نفس،عقل، روح،سر،خفى،و اخفى است، (از رسائل صدرا ص 295)
مَراتِبِ وُجود
-(اصطلاح فلسفى) مراتب وجود بنا بر قول غزالى پنج است:وجود ذاتى،حسى،خيالى،عقلى و شبحى.
(از مبدأ و معاد صدرا ص 295) قطب الدين گويد:چون تأمل كنى وجود را او را يابى ابتدا كرده از اشرف فالاشرف و بر مراتب او و وجود واجبى را آنست كه او را شرف اعلى است كه لا يتناهى است و عقول باختلافى كه در رتبت دارند اشرف ممكناتاند و اشرف ايشان عقل اول است و تلو عقل اول در شرف نفوس سماوى است آنگاه مرتبۀ صور آنگاه مرتبۀ هيولاى مشترك ميان عناصر و از اينجا آغاز ميكند و در ارتقاء.
(از درة التاج جمله پنجم از فن دوم ص 90).
شيخ اشراق نيز موجودات را به
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1755