باشد.هر يك از مردم مدينۀ فاضله بايد مبادى موجودات نخستين و مراتب آنها و سعادت و رياست نخستين مدينۀ فاضله و مراتب آن رياستها را بدانند.و در مرتبت بعد افعال و اعمالى كه معين و محدود است و به وسيلۀ آنها سعادت و خوشبختى به دست مى‌آيد.بشناسند و تنها بدانستن آنها هم اكتفا نكنند و بلكه آنچه مربوط به عمل است مردم مدينه بايد كلا و جزوا همه را مورد عمل قرار دهند.

و بايد دانست كه مبادى موجودات و مراتب آنها و همچنين سعادت و خوشبختى و مراتب رياست‌هاى مدينه‌هاى فاضله گاه مورد تصور و يا تعقل انسانها واقع مى‌شود و گاه مورد تخيل آنان واقع مى‌شود.

معنى تصور آنها اين است كه گوهر و ذوات امور،آن طور كه وجود دارند، در ذهن آدمى مرتسم مى‌گردد.و معنى تخيل آنها اين است كه خيالات آنها و مثالات و امورى كه نمودار اشياء است در قوت خيال درآيد.شبيه آنچه در اجسام و چيزهاى قابل ديد وجود دارد،مثلا انسان را مورد لحاظ قرار مى‌دهيم گاه ذات خارجى او را مشاهده مى‌كنيم و گاه تمثال او را در آينه‌ها مشاهده مى‌كنيم و گاه خيال وى را در آب مشاهده مى‌كنيم و گاه خيال تمثال او را در آب و يا در ساير آينه‌ها و اجسام صيقليه مشاهده مى‌نمائيم كه ديد ما نسبت به آن شبيه تصورى است كه عقل از مبادى موجودات و سعادت‌ها و غير آن دارد و هنگامى كه او را در آبمشاهده مى‌كنيم و يا تمثال او را مشاهده مى‌نمائيم شبيه به تخيل مى‌باشد زيرا ديد ما نسبت به تمثال او در آب و يا در آينه عبارت از ديدن امرى است كه حاكى از انسان است و همچنين تخيل ما نسبت به او در حقيقت عبارت از تصور امرى است كه ازو حكايت دارد نه تصور ذات خارجى او.

بيشتر مردمان قادر بر تعقل و تصور گوهر و ذوات امور نمى‌باشند،حال اين ناتوانى امرى فطرى باشد و يا عادت آنها باشد.دربارۀ اين دسته از افراد انسانى بايد از راه القاء اشيائى كه محاكى و نمايندۀ حقايق است،مبادى موجودات و مراتب آنها و همين طور عقل فعال و رياست نخستين و بالاخره چگونگى همۀ اين امور را در نيروى خيال آنان نمودار كرد.

و البته معانى و ذوات حقايق برشمرده شده قابل تبديل و تغيير نمى‌باشد و ثابت است،و لكن محاكيات و امورى كه مى‌توانند نمودار و مجسم‌كنندۀ آنها باشند در قوۀ خيال بسيارند و گوناگون.

پاره‌اى نزديك به اصلند و پاره‌اى دور همان طور كه اين امر در مبصرات هم صادق است.

زيرا آن خيالى كه از آدمى در آب ديده مى‌شود نزديك‌تر به حقيقت انسان است از خيال تمثال او كه باز هم در آب ديده مى‌شود.

و از همين رو است كه اين گونه حقايق را براى هر گروه و دسته به گونه‌اى مى‌توان نمودار كرد و از راهى به جز آن