عند العقل است (اسفار ج 3 ص 54-مجموعه دوم مصنفات ص 111).

مُدْرَكِ بِالعَرَض

-(اصطلاح فلسفى) مراد علم حصولى است كه مدرك بالعرض و بواسطۀ صورى است كه از اشياء نزد عقل است.

(رجوع به علم حضورى و حصولى و (شرح منظومه ص 34 شود.)

مُدْرَكات

-آنچه از اشياء ادراك شود مدركات‌اند.

مُدْرَكاتِ إمكانيَّه

-(اصطلاح فلسفى) مراد موجودات امكانيه‌اند.

(از اسفار ج 1 ص 322).

مُدْرَكاتِ خَمْس

-(اصطلاح منطقى) مراد قواى پنجگانه است كه حس مشترك، خيال،وهم،حافظه و متصرفه است.

(از اسفار ج 1 ص 27).

مُدَّعى

-(اصطلاح فقهى و عرفانى) و مدعى كسى است كه اگر ترك دعوى كند ترك ميشود«اذا ترك ترك»و يا كسى است كه كلامش مشتمل بر اثبات باشد و مدعى عليه كسى است كه سخن او مشتمل بر نفى باشد و يا مدعى كسى است كه براى خود حقى را ثابت ميكند بدليل و گفته شده است كسى كه ادعايش خلاف ظاهر باشد در مقابل آن مدعى عليه است.

(از شرح لمعه ج 1 ص 207-208 قواعد ص 185-كشاف ص 554) نزد عرفا آنكه خود را در خيال افكند و اظهارى كند منافى روش اهل حق. زان مدعيان در طلبش بيخبرانند
و آن را كه خبر شد خبرى باز نيامد
و گفته‌اند«العاصى خير من المدعى لان العاصى ابدا يطلب طريق توبته و المدعى يتخبط فى حبال دعواه» (طبقات ص 480) و«اياك ان تكون بالمعرفة مدعيا او تكون بالزهد محترفا او تكون بالعبادة متعلقا» و گفته‌اند«كل مدع محجوب بدعواه عن شهود الحق لان الحق شاهد لاهل الحق لان الله هو الحق و قوله الحق لا يحتاج الى ان يدعى اذا كان الحق شاهدا له و اما اذا كان غايبا فحينئذ يدعى و انما تقع الدعوى للمحجوبين» (از طبقات ص 18-23) عطار گويد:

اى مدعى كجايى تا ملك ما به بينى
گر هر چه بود در ما برداشت يار ما را
حافظ گويد:

اى آنكه به تقرير بيان دم زنى از عشق
ما با تو نداريم سخن خير و سلامت
درويش مكن ناله ز شمشير احبا
كاين طايفه از كشته ستانند غرامت
در خرقه زن آتش كه خم ابروى ساقى
برمى‌شكند گوشۀ محراب امامت
راز درون پرده چه داند فلك خموش
اى مدعى نزاع تو با پرده‌دار چيست؟
اى مدعى برو كه مرا با تو كار نيست
احباب حاضرند،با عداء چه حاجتست؟

مُدَّعَى عَلَيه

-(اصطلاح فقهى)آنكه