نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1631
لكِن
-(اصطلاح ادبى)به تخفيف نون در قواعد و زبان عرب عاطفه است مانند«قام زيد لكن عمرو»كه بعد از نهى يا نفى واقع ميشود و يكى هم مخففۀ از مثقله است كه از حروف مشبهة بالفعل است و در اين صورت عمل نمىكند مانند «وَ مٰا كَفَرَ سُلَيْمٰانُ وَ لٰكِنَّ الشَّيٰاطِينَ كَفَرُوا» به تخفيف لكن و رفع شياطين.
لكِنَّ
-(اصطلاح ادبى)بكسر كاف و تشديد نون از حروف شبه به فعل است كه نصب باسم و رفع به خبر دهد مانند «لكن زيدا قائم»كه براى استدراك و اضراب باشد (از مغنى ص 151-152).
لامِ ابْتِداء
-(اصطلاح ادبى)اين لام در ابتداء فعل مضارع و در خبر.مبتداء درآيد براى تأكيد.
(رجوع بلام شود(ل)
لامِ مُسْتَغاث
-(اصطلاح ادبى)رجوع باستغاثه و لام شود.
لامِ مُؤذِنَه
-رجوع به لام شود.
لا مَكان
-(كلامى) از اوصاف حق است و از اوصاف جواهر مجرده مولانا گويد:
لامكانى كه درو نور خداست
ماضى و مستقبل و حالش ز كجاست
ماضى و مستقبلاش نسبت بتوست
هر دو يك چيزند و پندارى كه دوست
لاء نَفْىِ جِنس
-(اصطلاح ادبى)و يا لاء محموله كه نصب باسم و رفع بخبر دهد مانند«ان»نهايت عمل لا در نكرات است مانند«لا قبيحا فعله محبوب»(از سيوطى ص 68).
لا نِهايَت
-(اصطلاح فلسفى)لا نهايت يعنى امرى كه حدى نداشته باشد و بيان شد كه فرض بىنهايت يا در اعداد است يا در ابعاد و يا در امور عرضيه موجود بالفعل است كه لا نهايت عرضى ميگويند.
و يا در امور طوليۀ مترتبۀ موجودة بالفعل است مانند تسلسل در علل و معلول و يا آنكه از نوع بىنهايت اعتبارى است كه بىنهايت يقفى مينامند و يا در حوادث متعاقبۀ متوارده است و يا در قوى و تأثيرات است.
شيخ الرئيس گويد بىنهايت در - اعداديكه معدودات آنها مترتب به ترتيب وضعى يا طبيعى باشند محال است و بىنهايت در امور اعتبارى كه بستگى باعتبار معتبر داشته و هر موقع كه ذهن از ساختن امور مترتبه خوددارى كند سلسله متوقف ميشود مانعى ندارد.
بىنهايت در مورد اجزاء جسم واحد و اقوال و اختلافاتى كه در آن هست در محل خود بيان شده است.
شيخ گويد:همان طور كه اجسام متناهىاند تأثيرات آنها نيز متناهى است چه آنكه تأثير و تأثر در زمان واقع مىشود و زمان هم متناهى است.پس فعل و انفعال اجسام كه عبارت ديگرى از تأثير و تأثر ميباشد متناهى است.
در مورد بىنهايت در حركت گويد:
وجود حركات غير متناهى محال است زيرا حركت در مكان است و مكان هم محدود است.
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 3 صفحه : 1631