responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر    جلد : 2  صفحه : 939

مجاهدت است.

الزَّرادُشتيَّه

-(ملل و نحل) اصحاب زرادشت بن پورشب را گويند كه در زمان گشتاسب بن لهراسب پادشاه ظهور كرد پدرش اهل آذربايجان و خود از اهل رى بود.

اين فرقه گمان ميكردند كه اولين پادشاه روى زمين كيومرث بود و بعد از او شهنج بن فراول كه در هند فرود آمد و بعد از او طهمورث بود كه صابئيان در زمان او ظهور كردند و پادشاه بعد از او بردارش جم بود و پس از و انبياء و پادشاهان ظهور كردند از قبيل منوچهر.

بايد متوجه بود كه نه ضبط اين كلمات و اعلام محقق شده است و نه جريانات تاريخى مذكور و اصولا آنچه در ملل و نحل‌ها آمده است اغلب مخدوش است.

زَبُور

-(اصطلاح عرفانى)زبور كتاب مقدس آسمانى داود است و در اصطلاح صوفيه كنايت از تجليات افعال است چنانكه تورات كنايت از تجليات جملۀ صفات و اسماء ذاتيه است و قرآن عبارت از ذات مطلق است.

زُجاجَه

-(اصطلاح عرفانى)مراد قلب مؤمن است كه آئينه تمام نما است.اين كلمه در قرآن مجيد در آينه نور آمده است و مفسران و عرفا و فلاسفه در مورد تعبيرات و تأويلات اين كلمه و كلمات زيتونه و مشكات و مصباح اقوال و آراء گوناگونى ابراز كرده‌اند كه خلاصۀ آن بشرح زير است:

ابن سينا در مقام تفسير آيۀ نور گويد:

از جملۀ قوتهاى نفس نظرى و ياقوتهاى نظرى نفس بر حسب مدارج استكمالى سير بسوى كمال ممكن يعنى سير از قوت به فعل در حدود وجودى استعدادت مراتبى دارد و بطور كلى قواى عقل بر دو گونه‌اند.

الف-آنچه بالقوة كامل است و نه بالفعل يعنى تواند كمال يابد.ب-آنچه بالفعل كامل است و مدارج مترقبى ندارد.

مراتب بالقوه بر حسب شدت و ضعف مدارجى دارد كه آغاز آن بسيار ناچيز و ضعيف باشد مانند قوت نويسندگى در نطفه و يا كودك و ميانگين آن قوتى است مرامى مستعد فراگيرى را و پايان آن قوتى است مر- انسان تعليم يافته را كه هر گاه خواهد قادر بر نوشتن بود.

مرتبت آغازين را عقل هيولانى گويند كه مانندۀ به هيولى اولى بود كه برهنه بود از هر گونه صورتهائى كه مستعد پذيرش آنها است.

و اين قوت همۀ آدميان را در آغاز خلقت و فطرت ذاتى بود يعنى اين قوت همۀ آدميان را آغاز خلقت و فطرت ذاتى آنها مى‌باشد.

آن قوتى كه مناسب با مرتبۀ ميانگين است عقل بالملكه نامند و اين قوت هنگامى حاصل شود كه معقولات نخستين كه عبارت از دانشهاى اوليه است بر حسب استعداد آدميان در دريافت معقولات ثانى يعنى علوم مكتسبه پديدار گردد.

و آدميان در تحصيل اين مرتبت گوناگون‌اند پارۀ از مردم از راه شوق خاصى كه آنان راست و آنان را بر حركت فكرى دشوارى در طلب معقولات ثانيه بر مى‌انگيزد.

بدست مى‌آورند.

كه اينان را اصحاب فكر نامند

نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامی نویسنده : سجادی، جعفر    جلد : 2  صفحه : 939
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست